. Ануар Жанар Ануаровна,
№178 лицей математика пәні мұғалімі
Алматы қаласы, Алатау ауданы
Тақырыбы: Бір айнымалысы бар квадрат теңсіздіктерді графиктік тәсілмен шешуге есептер шығару

1. Сынып: 8
2. Мерзімі:
3. Пәні: математика
4. Тақырыбы: Бір айнымалысы бар квадрат теңсіздіктерді графиктік тәсілмен шешуге есептер шығару
5. Мақсаты:
Білімділік: Квадраттық функция графигінің көмегімен квадрат теңсіздіктерді шешу алгоритмін оқып үйренудегі және шешудегі олқылықтарды анықтау, түзету;
Дамытушылық: Дәстүрлі жағдайларда оқытылған әдістерді қодана алуды үйренудің, алдыңғы қарастырылған әдістерден бұл әдістің артықшылығы неде екенін анықтаудың, алынған ұғымдарды есептер шығаруда қолдана білулерінің, оқушылардың танымдық белсенділігін дамуының деңгейін анықтау;
Тәрбиелік: Ұқыптылыққа, тиянақтылыққа тәрбиелеу
6. Типі, әдісі, пәнаралық байланысы білік пен дағдыны қалыптастыру, сұрақ-жауап,
алгебра, сызу, геометрия
7. Көрнекілігі: Интерактивті тақта, үлестірме материалдары (нөлдік тапсырмалар кестесі, математикалық диктант сұрақтарына жауап кестесі), ауызша есеп карталары
8. Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру: а) сыныптың сабаққа әзірлігін анықтау; б) оқушылардың сабаққа әзірлігін анықтау; в) мұғалімнің сабаққа әзірлігіне зер салу

ІІ. Өткен материалдарды еске түсіру: а) Фронталды сұрақтар:
Білім өзектілігі:
• Квадрат үшмүше анықтамасы;
• Квадрат үшмүшенің түбірлерін табу деген не, неше түбірі барын қалай анықтайды?;
• Квадрат үшмүшені у-ке теңестіргенде не болады, ол қалай аталады және оның графигі не?;
• Квадрат үшмүше түбірлері квадраттық функция үшін не болып табылады, олар нешеу болуы мүмкін?;
• Парабола тармақтарының бағыты қалай анықталады?
• Алдыңғы сабақта қандай тақырып оқып үйрендік, квадрат теңсіздік деген не?;
• Квадрат теңсіздікті шешудің қандай әдістерімен таныстық? Әдістер барлығыңызға ұнады ма? Сіздердің ойларыңызша оның кемшілігі неде?;
• Квад-қ теңсіздіктерді шешудің басқа да әдістері бар деп ойлайсыңдар ма? Сл. №1. б) Ауызша: (карта) С-д №2.
Сұрақтар: 1. Қалай аталады? 2. функция; 3. графигі; 4. тармағының бағыты; 5. нөлдері;
6. теңсіздіктің оң шешімді болуы (оқушылар осы сауалдарға жауап қайтарады)
Сабақ тақырыбын жариялау. Слайд №3.
Оқушылармен бірігіп, сабақтың мақсатын қалыптастыру. Слайд №4.

ІІІ. Жаңа сабақты меңгеруге даярлық:
а) Тақтада орындалатын тапсырма. «Байқап көрелік». Слайд №5.
(Кадраттық функция формуламен берілді:Берілген функцияға сәйкес график эскизін сәйкес функциялардың астына орналастыру және таңдаудағы сәйкес белгілерді тұжырымдау)
ә) Қорытындылау: Егер квадраттық функция формуламен берілсе, онда а-ның мәнін және квадраттық функцияның нөлдерінің мәнін біле отырып, квадраттық функцияның графигінің эскизін сала аламыз. Ал квадраттық функция графигінің зкизінің көмегімен функцияның оң немесе теріс мәндер қабылдайтын аралықтарын, ал ax2 + bx + cквадрат үшмүшесінің таңбасын анықтай аламыз, яғни,
ax2 + bx + c> 0, ax2 + bx + c<0, ax2 + bx + c ≤0, ax2 + bx + c ≥ 0.
IV. Жаңа сабақты меңгеру:
Оқушыларға2х2-х-1≤0 квадраттық функциясын графиктік әдіспен шешу ұсынылады.Келесі мазмұнда слайдты тамашалау: у=2х2-х-1 квадраттық функцияның графигі тармағы жоғары бағытталған – парабола. Параболаның Ох осімен қиылысу нүктелерді табу үшін 2х2-х-1=0 квадрат теңдеуін шешу керек. Дискрименанты 9-ға тең, яғни, теңдеудің екі түбірі болады. Теңдеу түбірлері: х1=1, х2=-0.5. Параболаның Ох осімен қиылысу нүктелері х1=1, х2=-0.5. (Координаталық жазықтықта парабола қалай орналасқанын схема түрінде көрсетіледі.)
Суреттен 2х2-х-1≤0 теңсіздігін х-тің функцияның нөлдері немесе теріс мәндер қабылдайтын аралықтары қанағаттандыратыны көрінеді. Ол мәндерге [-0,5;1] аралығындағы мәндердің барлығы жатады. Жауабы: -0,5≤х≤1. Слайд №6.
Сол сияқты,Слайд №7.
Алгоритм:
- Квадрат функцияның бірінші коэффициентіне қарап парабола тармағының бағытын анықтау;
- Абсцисса осімен қиылысу нүктелері немесе жанасу, егер бар болса, нүктелерін пайдаланып, график эскизін салу;
- Графикке қарап теңсіздіктің шешімі қай аралыққа тән екендігін анықтау.
Слайд №8.

а-ның мәніне сәйкес квадраттық теңсіздіктің ax2 + bx + c> 0, ax2 + bx + c< 0, ax2 + bx + c ≤0, ax2 + bx + c ≥ 0 түрлерінің шешімі. Слайд №9-Слайд №12.




Шығармалық жұмыс ноутбукте:


Деңгелік тапсырмалар: Оқулықпен жұмыс, «Geogebra» бағдарламасымен ноутбукте:



Слайд №13.
V. Жаңа сабақты бекіту, қорытындылау:
а) квадраттық функцияграфиктерінің эскиздері көмегімен фронталды сұрақтарға жауап беру арқылы өткен материалды қайталау;(математикалық диктант сұрақтарына жауап беру кестесін толтыру) Слайд №14
ә) жұптық талқыға салынған сұрақтардыңдұрыстығын өзара тексеру (үлестірме). Сл №15.

VI. Оқушылардың білімін бағалау:


VII. Үйге тапсырма: №547 (3-6);№548; №549 (тақ литер)
а) түсіндіру; ә) бағыт-бағдар беру, сұраққа жауап;
б) Шығармалық жұмыс:№552 (тақ литер).
Слайд №16.

РЕФЛЕКСИЯ Слайд №17

Жеке өзім үшін ....
а) Тақырыпты түсіндім
ә) Есеп шығарып үйрендім
б) Бүкіл өткен тақырыпты қайталадым
Сізге сабақ уақытында есеп шығару үшін
не кедергі болды?
а) Білімім
ә) Уақыт
б) Ештеңе
Сабақ кезеңінде қиыншылықты жеңуге кім көмек берді?
а) Сыныптасым
ә) Мұғалім
б) Ешкім
в) оқулық

№ 178 лицей Алматы қаласы.Алатау ауданы Ақбұлак ықшам ауданы Суаткөл көшесі№41үй. .