. Атырау қаласы
№35 мектеп-гимназиясының
Кітапхана меңгерушісі
Мұханова Айнұр Лұқпанқызы

«Құқығыңды біл!»

(Құқықтық тәрбие сағатының сценарийі)

Сценарийді дайындаған: Екібастұз ОКЖ

Орталық балалар кітапханасының меңгерушісі

Жұмағалиева Ардақ Орынбайқызы

Мақсаты:
•
Оқушыларға адам құқығы жайлы, декларацияның кейбір баптары туралы түсінік беру.
•
Әр адам өз пікірін айтуға құқылы екенін түсіндіру.
•
Заңға бағынып тәртіпті болып өсуге тәрбиелеу.

Көрнекілік:

«Өз құқығыңды біліп, өзіңді қорға!» атты кітап көрмесін ұйымдастыру. Цитаталар ілу.

Кіріспе сөз:

Сәлеметсіздер ме, балалар! Орталық балалар кітапханасына қош келдіңіздер!

«Құқығыңды біл!» атты құқықтық тәрбие сабағын ашық деп жариялаймын!

Баланың құқығын қамтамасыз ету адамзаттың ең бір маңызды проблемаларының бірі. Бірінші дүние жүзілік соғыстың халыққа тигізген зардаптары, панасыз балалар санының өсуі, бала еңбегін пайдалану, құлдықта ұстау, балаларды сату сияқты келеңсіз жайлардың өріс алуы 1924 жылы Ұлттар Лигасына бала құқықтары Декларациясын қабылдау қажеттілігін туғызды. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінде балалардың құқықтары аяққа тапталды. 1989 жылы 20 - қарашада БҰҰ Бас Ассамблеясы толығымен баланың құқығын қорғайтын құжат - баланың құқықтары туралы Конвенцияны қабылдады. Қазақстан Конвенцияға 1994 жылы қосылып, оның барлық ережесін толық орындауға міндеттеме қабылдады.

Ата заңымыз Конституцияда баланың құқықтарын қорғаудың ауқымды көлемі қарастырылған. Ендеше, Ата заңымызда не айтылған екен, соны тыңдайық.

Заң.

Халықтың ақ тілегі,

Ізгіліктің бастауы,

Ата заң бұл киелі.

Еліміздің бас заңы.

Түзілген өн бойында.

Әділдіктің ақ жолы!

Нұр боп жансын жолында,

Самға, біліп алда оны!

^ Енді заңдағы баптарға сөз береміз.

2 - бап. Қазақстан Республикасы президенттік басқару нысанасындағы біртұтас мемлекет.

Шықты тарап ой данадан,

Бері қарады жұлдыз беті

Өзі қалап сайлап алған.

Елімнің бар президенті.

Ол - Нұрсұлтан Назарбаев.

13 - бап (3). Әркімнің білікті заң көмегін алуға құқығы бар.

Әділ заң еңбек желісін

Бағалар ерлер жеңісін

Адамның еркін айқындап

Қызмет етер ел үшін.

14 - бап. Заң алдында жұрттың бәрі тең.

Бұл заңда жеңіс даңқымыз.

Салтанат құрған салтымыз

Сүйеніш, қамқор қорғаушы

Сүйеді заңын халқымыз.

75 - бап. Әркімнің өмір сүруге құқығы бар.

Шыр етіп жерге түскенде,

Жұтқаным ауа, таза леп

Жер - Ана сенің қойыныңда

Өмір сүремін керемет.

5 - бап. Басқаны қинауға, оған қатал қарауға, кемсітуге және ренжітуге ешкімнің құқығы жоқ!

Ата заңым,

Шындығымның шырайы.

Бақытымның күн, айы

Қамқор болып бөбекке

Қолын созған ұдайы.

12 - бап. Біреудің атына кір келтіруге, жеке басының тіршілігіне араласуға, рұқсатсыз үйіне кіруге, біреудің хатын оқуға ешкімнің құқығы жоқ.

Ғұрпымыз бар ел сенген,

Дәстүрлері ең ізгі.

Әділдікпен өлшенген,

Заңымыз бар негізгі.

Қорғар бәле - жаладан

Ата заң бұл ардақты.

19 - бап. Әркімнің ана тілі мен төл мәдениетін пайдалануға құқы бар.

Ана тілің арың бұл

Ұятың боп тұр бетте

Өзге тілдің бәрін біл!

Өз тіліңді құрметте!

24- бап. Әркімнің еңбек етуге, тынығуға құқығы бар.

Еңбексіз адам гүлдемес,

Білімсіз адам түк емес.

Еңбек пен білім ұштасса,

Тынығарсың бір белес.

27 - бап. Балаларына қамқорлық жасау және оларды тәрбиелеу ата - ананың табиғи құқығы әрі парызы.

Тәртіпті егер болсаң сен,

Жақсы көрер ұстазың.

Ата - анаң мен мектебің

Өнеге болар ұстамың.

29 - бап. Қазақстан Республикасының азаматтарының денсаулығын сақтауға құқығы бар.

Ата заңым!

Шаттығымды қорғайды,

Пәктігімді қолдайды.

Ар атынан айтқан соң,

Денсаулықты ойлайды.

30 - бап. Азаматтардың, тегін орта білім алуына, жоғары білім алуына құқығы бар.

Кітапты алып қолыңа,

Біліммен енді достастың.

Жаз бойы күнде ойнаған,

Алаңмен бүгін қоштастың.

Оқудан қалма, күнде бар,

Тапсырма берер, тапсырма.

Ұстазыңа адал бол,

Достарыңа жатсынба!

Ынтымақ, достық, тыныштық.

Туыстық бізге тым ыстық

Бейбіт өмір белгісі -

Күлімдеп шыққан күн ыстық.

Оқы да білім ал деген,

От бол да, мәңгі жан деген.

Ата заңым менің,

Еңбек ет, еркін жүр деген.

Асыр сап ойнап күл деген,

Ата заңым менің.

Қорғаған аспан күнімді,

Қолдаған бостандығымды.

Ата заңым менің,

Құптаған көңіл қоштығын.

Ұлттардың берік достығын,

Ата заңым менің.

Тәуелсіз еркін ел бүгін,

Талай жыл күткен теңдігім.

Ата заңым менің.

Санама құйған сан нұрын,

Бақытыма бағым, тағдырым

Ата заңым менің.

«Өз құқығыңды біліп, өзіңді қорға» атты кітап көрмесіне шолу жасау.

Жүргізуші: Осымен, балалар, біздің іс - шарамыз өз мәресіне жетті, келесі кездескенше қош - сау боп тұрыңыздар! .