. Оңтүстік Қазақстан облысы
Шардара ауданы
«Сырдария» жалпы орта мектебі



Тақырыбы:
Суды қорғау

Орындаған: З.Кеттебекова

2012-2013 оқу жылы

Сабақтың тақырыбы: Суды қорғау.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Су туралы өткен сыныптардан және өмірден білетіндерін еске түсіру; бағдарламаға сәйкес жаңа біліммен толықтыру.Жердегі тіршілік үшін судың маңызы барын түсіндіру.
Дамытушылық: Оқушылардың алған білімдерін жүйелі түрде баяндауға машықтандыру. Дүниетанымдық ой-өрісін, белсенділік қабілетін дамыту.
Тәрбиелік: Қоршаған ортаны қорғауға, тазалығын сақтауға, суды үнемдей білуге, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап, баяндау, тәжірибелік жұмыстар, деңгейлік тапсырмалар.
Сабақтың көрнекілігі: кестелер, суреттер, тірексызба.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық сәт.
Мен әрқашанда:
Ұстазымды тыңдауға,
Тапсырманы орындауға,
Тыныштықты сақтауға,
Зерек болуға дайынмын!
ІІ. Өткен сабаққа шолу. Сұрақ – жауап. Деңгейлік тапсырмалар
І - деңгей

ІІ - деңгей

ІІІ - деңгей


І – деңгей:
1.Тұзды көлдерден не алынады?
2.Жауын – шашын түрлерін ата.
3.Жер асты суын қалай пайдаланамыз?
4.Ауыл сыртында сайда, жатыр үлкен айна. (көл)
ІІ – деңгей:
1. Өзен мен көлдің айырмашылығын ата.
2. Қандай тау жыныстары суды өткізеді?
3. Табиғатта су қандай күйде кездеседі?
4. Өзеннің ағып шығатын бөлігін қалай атайды?
ІІІ – деғгей:
1. Жазық жердегі өзендер қалай ағады? Қандай өзендерді атай аласың?
2. Бұлт түрлерін ата. Бұлттардан пайда болатын жауын – шашын түрлерін ата.
3. Табиғаттағы су қай жерлерде кездеседі?
4. Адам баласы өзенді ерте заманнан бері қандай қажетіне жаратып келеді?

Жұмбақтар жасыру.
1. Аяғы жоқ, қолы жоқ,
Бірақ тыныш тұрмайды.
Сақтамасаң қорын тек,
Барша тірлік қурайды. (су)
2. Өзі судан жаралған,
Бірақ судан қорқады. (мұз)
3. Көзге көрінгенімен,
Ұстасаң қолға ілінбейді. (бу)
Жұмбақтар шешуіне қарап, Қандай қорытынды жасаймыз?
Су – сұйық күйі.
Мұз – қатты күйі.
Бу – газ күйі.

Деңгейлік тапсырмалар:
І – деңгей: Адам өміріндегі судың маңыздылығы.
ІІ – деңгей: Табиғаттағы судың маңыздылығы.
ІІІ – деңгей: Оқулықтан «суды қорғау» тақырыбын оқып, түсіндіру.
Тәжірибе жасау:
- Жердегі әрбір 100литр су қорының 98 литрі теңіз, 2 литрі ғана тұщы судың үлесіне тиеді. Ол 2 литрге де түгелдей қол жете бермейді, көпшілігі суық аймақтар мен тау басындағы мұздықтар түрінде қатып жатады. Соңында адам 100 литр судың тек бір жарым стақанын ғана пайдалана алады.
-
-
- Адам табиғаттағы суды таза күйінде алады да, ластанған күйінде қайтарады. Өзендер мен көлдерге
- фабрикалардан, зауыттардан және тұрғын үй- жайлардансарқынды сулар құйылады. Олар ауыл шаруашылық зиянкестерімен күресуге қолданылған улы заттармен де ластанады. Сондықтан көптеген өзендер мен көлдердегі тіршіліктің жойылып кетуіне қауіп төнеді. Ондай су ішуге келмейді. Тіпті оған шомылудың өзі өмірге қауіп келтіреді. Міне сондықтан адам су қоймаларының таза сақталуын қадағалап отыруымыз керек.
- Тыйым сөздер: Дәптермен жұмыс
Су ішкен құдығыңа түкірме.
Бұлақ көрсең көзін аш.
Судың да сұрауы бар.
Түнде суға барма.
Сулы жер – нулы жер.
Суды қорғау туралы ереже:
Суды үнемде;
Шүмекті ашық қалдырма;
Лас суды ішпе;
Суды аз пайдалануға тырыс;
Суды ластама;
Суды ысырап қылма;
Логикалық тапсырма: Есепте немесе ойлан;
Егер сен тісіңді тазартып жатқанда құбырды жауып тұрсаң, 4 литр су үнемдейсің. Егер күніне 2 рет тазартатын болсаң неше литр су үнемдейсің? 5 адам 1 күнде неше литр су үнемдейді?
Деңгейлік тапсырма:
І – деңгей: 92 беттегі суретті қарап отырып, суды ластаудың басты себебін анықтаңдар.
ІІ – деңгей: 92 беттегі сұрақтарға жауап береді.
ІІІ – деңгей: 93 беттегі тесттік тапсырмаларды жауап парақшаларына белгілейді.
Сен білесің бе?
«Сусыз тіршілік жоқ» деген мақал тегін айтылмаса керек. Ғалымдардың бақылауы бойынша, мысалы, ит тамақсыз 30-40 күн, ал сусыз 3-4 күн ғана шыдайды екен.
Су өсімдіктің негізгі бөлігін құрайды. Мысалы, қарбыздың 98пайызы, қиярдың 95 пайызы, картоптың 80 пайызы судан тұрады. Адам ағзасының да жартысы судан тұрады.
Күзде суық желді күндер жиі қайталанады. Бірақ өзендегі су әлі тоңази немесе қата қоймайды.
Суық күзде суда жүзетін құстарға су жылы, себебі судың температурасы ауаның температурасынан жоғары болады. Су ауаға қарағанда баяу салқындайды.
Адам терлеген кезде дене температурасы төмендейді. Тер – адам денесінің температурасын қалыпты ұстап тұруға көмектеседі. Қатты қызынудан сақтайды.
Сабақты бекіту:
Сабаққа қатысқан оқушыларды мақтап, мадақтау арқылы бағалау.
Үйге тапсырма: Су және оны қорғау.Су туралы мақал – мәтелдер жазып келу. .