. Дүниетану
(1 сынып)
Азанова Гүл Бақытқызы

Сабақтың тақырыбы: Жапырақ.
Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік. Өсімдік және олардың түрлері туралы білім негіздерін
кеңейту, тиянақтау. Өсімдік мүшелері олардың атқаратын қызметтерін,
өсіп – өнуі үшін жасалатын жағдайлар туралы түсініктерін кеңейту,
дамыту. Өсімдік мүшелері ішінде жапырақтың атқаратын қызметі
туралы түсіндіру. Жапырақ түрлерімен танычстыру, олардың пішінін
ажырата білуге жаттығу.

2. Тәрбиелік. Туған өлке табиғатындағы өсімдік дүниесін қадірлеу,
қастрелеу. Туған жер экологиясын қорғауға үлес қосу. Табиғатты
аялауға, қасиетті туған жетір сүйе білуге баулу.

3.Дамытушылық. Ауылда өсетін өсімдіктер, оның ішінде дәрілік
өсімдіктер туралы іздену, білу, зерттеу.

Сабақтың көрнекілігі: Өсімдік мүшелері, өсімдіктің өсіп – өнуі, жапырақ түрлері.
Сөзжұмбақ: «Жапырақ», «Сабақ», «Тамыр», бөлме өсімдіктері
жапырақ түрлері, өлең шумағы.
Сабақты өткізу тәсілі: Сұрақ – жауап, түсіндіру, оқу, ойландыру, ойнату.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың жүрісі:
1. Ұйымдастыру бөлімі. Сабаққа байланысты беташар өлең оқу. (Отан туралы өлеңді бір оқушы жатқа айтады)
Отан дейміз от жаққан жерімізді,
Отан дейміз өсірген елімізді.
Отан дейміз туған жер, атамекен,
Биік тау, орман, тоғай, көлімізді.

2. Үй тапсырмасын тексеру. Сабақ. 9 – тапсырма.
1) – Сабақтың өсімдік үшін қандай маңызы бар?
2) – Сабақтың ұандай қызмет атқаратынын білесің?
3) – Сабақты кесіп алып қарасақ оның бойында не барын байқаймыз?
4) – Сабақтың түрлерін ата?
9 – тапсырманы тексеру, сабақтың қай түрі екенін атату. Шөп өсімдіктері мен ағашты салыстыру, айырмашылығын айту.

3. Жаңа сабақ.
- Балалар! Өсімдік тамырланды, сабақ шықты, енді әрі қарай не болады деп ойлайсыңдар? Не болуы мүмкін?
- Жапырақ.
- Жапырақ сөзі қай әріптен басталады?
- Жж
- Қандай дыбыс?
- Дауыссыз, ұяң дыбыс.

Сергіту сәті: «Өсіп тұрған гүл».

1. Сабақты түсіндіру. Жапырақ өсімдіккке сән беріп тұрады. Жапырақ өсімдік сағақ арқылы бекиді. Жапырақ су мен еріген тұздар тамыр арқылы келеді. Жапырақ арқылы өсімдік тыныс алып тұрады. Өсімдіктің бойында крахмал болады, яғни жапырақ күн сәулесі арқылы, жарық пен жылу арқылы, ауа мен судан крахмал түзіледі, крахмал – қант, яғни ауадан қорек алады. Жапырақ газ алмастыру қызметін атқарады, яғни оттегіні шығарып, көмісқышқыл газын сіңіреді. Жапырақ су буландыру қызметін атқарады. Суды буландыру арқылы ауаны ылғылдандырып, өсімдікті салқындатып тұрады. Жасыл бояу – хлорофилл.
2. Оқулықпен жұмыс. Мәтінді жекелеп оқыту арқылы қиын сөздерге түсініктеме беру. Сурет арқылы жапырақтың пішінін көрсету. Пішіндері әр түрлі жапырақтарды көрсету. (жебе, сүйрек, ромб, жүрек тәрізді). Сол сияқты жапырақтың жиектері әр түрлі болады (ойыс, дөңес, ара тісті).
3. Дәптермен жұмыс. Сағақ, крахмал, көмір қышқыл газы, хлорофилл.
4. Қорытынды: Сөзжұмбақ шешу. «Жапырақ»
1. Ауыл маңында өсетін шөп?
2. Көктемде аулаға не егеміз?
3. Дәнді дақыл?
4. Өсімдіктің негізгі мүшесі?
5. Қысы – жазы көктеп тұратын ағаш?
6. Өсімдіктің тамырдан кейінгі мүшесі?
7. Өсімдікті дүниеге әелетін мүше?

Оқушылардың жапырақ туралы түсініктерін қорыту.
- Жапырақтың пайдасы бар ма?
- Жапырақ қоректі заттарды қайдан алады?
- Жапырақтың адам өміріндегі пайдасы туралы не білесің?
Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың 2030 жолдамасында туған жер табиғаиын қорғай отырып,
салауатты өмір салтын қалыптастыру, ауылымызды көркейтуге, гүлдендіруге, табиғатты
қорғауға қатысуымыз керек.

5. Үйге тапсырма беру. Мәтінді оқып, түсінігін айтуға дайындалып келу. 4 – тапсырма Адыраспан өсімдігінің дәрілік қасиетін үлкен кісілерден сұрап біліп келу.
6. Бағалау. .