. Тақырыбы: Жетім. М. Әуезов.

Мақсаты: 1.Жазушының өмір баянымен таныстыру.
Әңгіменің мазмұнымен таныстыру.
2.Еркін сөйлеу дағдысын қалыптастыру.
3.Бауырмал, мейірімділікке тәрбиелеу.

Әдісі: Әңгімелеу, ой қозғау стратегиясы, еркін сөйлеу стратегиясы, миға шабу
стратегиясы. Түсіндіру, талдау, жинақтау, пікір алысу.

Түрі: Дәстүрлі сабақ.

Пән аралық байланыс: Халықтық педагогика, музыка, бейнелеу, құқық пәні.

Көрнекілігі: Автор туралы деректі фильмдер және суреттер, видео ролик, тест,
кинофильмнен үзінді.

Жүрісі: І.Ұйымдастыру.
Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

ІІ.Үй тапсырмасы.
- М. Дулатов туралы естелік.
- Мәтіннің 3-4 оқушыға мазмұнын айтқызу.

ІІІ.Өткен сабақтарға байланысты тест жұмысы.

ІV.Жаңа сабақ.
1.Күннің жадын тақтаға жазу.

- «Жетім» деген жан түршігерлік суық сөзді қалай түсінесіңдер?
- М. Әуезовтың «Жетім» әңгімесімен танысамыз.
а) М. Әуезовтың өмірбаянымен таныстыру.
(экраннан көрсету)
ә) Сурет арқылы әңгімені түсіндіру.
б) Әңгімені талдау.

- Әңгіме кім туралы?
- Табиғат балаға қалай көрінеді?
- Қасым жеті түнде неге жалғыз?
- Қасымның тағдыры неліктен қиын?
- Табиғатпен баланың көңіл-күйі үндесіп тұрма?

2. Оқулықпен жұмыс.
- Іштей оқыту 3 минут.
- Табиғат көрінісін тауып оқы.
- Әңгімедегі Қасымның жетімдік қорлығын тартқан тұсын тауып оқы.
- Қараңғы түндегі қорқыныш елесі қандай?

V. «Ой толғау»
1) Сен Қасымның орнында болсаң не істер едің?
2) Қасымға жетімдіктен құтылудың қандай жолын айтар едің?

VI. Жетімдер туралы видео ролик көрсету (көрініс туралы тиянақтай
түсу).

VII. Сөздікпен жұмыс жүргізу.
Қанат – әділетсіздік, зорлық, өктемдік.
Қарға беріс – шеттеу, бұрылыс, тасалау жер.

VIII. Кестені толтыру.
1. Қалың қара бұлт. 1. Жалғыз жаяу бала.
2. Үрейлі түн. 2. Қасым шын жетім.
3. Ызғарлы жаз. 3. Шошынған бала, аянышты өлім.

ІХ. Мәтінде Қасымның әжесін жоқтаған жерін тауып оқы.
(жоқтау – экраннан үзінді көрсету) толықтырып кету.

Х. Жоспарды мазмұнына қарай реттеу.
а) Қасымның әжесінен айрылуы.
ә) Иса мен Хадишадан көрген қорлығы.
б) Тау ішіндегі қорқыныш.
в) Ағашқа сүйеніп қатып қалған бала.

Сабақты қорыту.
- Әңгімеден жетім баламен бүгінгі таңдағы жетім балалардың тағдырының айырмашылығы неде?
(оқушы пікірін тыңдау)

Мақал-мәтелдер: 1. Әкесі жоқ тек жетім,
Анасы жоқ тұл жетім.
2. Жетім көрсең желей жүр.

Сабақты бекіту:
- Әңгімедегі жетім балалар үшін Қазақстанның әр қаласында жетімдер
үйі салынған. Онда балаларға толықтай жағдай жасалады.
Тастанды немесе ата-анасынан айрылған балалар Иса мен Хадиша

сияқты қатігез адамдардың қорлығын көрмей сол жетімдер үйінде
тәрбиеленуде.
- Жетімдер үйі көрсетілген карта көрсету.
Әңгімедегі жетім – бүгінгі таңдағы жетім балаларды Қазақстан Республикасының баланың құқықтары міндеттері туралы заңның 3-ші тарауы 10-бабының 1-тармағында мемлекет баланың жеке басына ешкімнің тиіспеуін қамтамасыз етеді.
Оның тәнін және жанын жәбірлеуден адамдық қадір-қасиетін, қатыгездікпен, дөрекілікпен қорлаудан, кемсітуден қорғауды жүзеге асырады.
Бүгінгі таңда Елбасымыз Н. Назарбаевтың бізге қойып отырған талабы: «Қазақстанның болашағы білімді, дені сау ұрпақ, олрға ата-ананың аялы алақаны, мейірімді жүрегі керек, жетім балаларға үлкендер көмек көрсету керек».

Үйге тапсырма: Әңгімені мазмұндау.
Кейіпкерге мінездеме беру. .