. Биология пәнінен сыныптан тыс жұмыс «Интеллектуалдык казино»
Ақтөбе облысы, Мұғалжар ауданы, №5 Жем орта мектебінің биология пәнінің мұғалімі Балғалиева Айгүл Қуанқызы

Тақырыбы: Интеллектуалдық казино

Мақсаты: оқушылардың биология пәніен «Генетика» тарауынан алған білімдерін бекіту, бақылау қызығушылықтарын арттыру.

Түрі: ойын

Көрнекілігі: «ақыл »-фишкалар, компьютер

Барысы:
1.Ұйымдастыру Ойын алаңы казиносияқты безендіріледі, ойыншыларға алдын ала бәріне бірдей мөлшерде «ақыл» беріледі. (15 ақылдан)
Ойыннның шарты: ойыншылар казино алаңына жиналады. Оларға сұрақтар мен тапсырмалар беріледі. Олар өздерінің шамасына қарай көнге «ақыл» тігеді. Сұраққа жауап берсе көнге тігілген барлық ақылда иемденеді. Ақылдары тауысылған ойыншылар ойыннан шығады. Ең көп ақыл жинаған ойыншылар жеңімпаз атанады.

Сайыс сұрақтары мынадай бөлімдерге топтастырылған:
1. Ұлы есімдер
2. белгілер сыры
3. Генетика
4. Заңдар
5. Мен генетикпін
6. Есептер әлемі

1 – топ «Ұлы есімдер»
1. Ген, генотип, фенотип терминдерін енгізген кім? Иогансен
2. Тұқым қуалаудың хромасомалық теориясын ашқан ғалым. Морган
3.Бұл кім? Мендель
4.ДНК –негізгі тұқымқуалау заты екенін анықтаған ғалым. Эрви
5. «Генетика» терминін енгізген ғалым. Бэтсон

2- топ «Белгілер сыры»
1. ♂белгісі
2. ♀ белгісі
3. Р белгісі
4. Г белгісі
5. Ғ белгісі

3- топ «Ұғымдар»
1. Тұқымқуалаушылық
2. Өзгергіштік
3.Фенотип
4. Генотип
5. доминантты

4 – топ «Заңдар»
1. Мендельдің І – заңы
2. Генотип бойынша 1 АА: 2Аа:1 аа бойынша ажырау жүретін заң
3. Дигибридті будандастыруда Мендель өсімдіктің қандай белгілерін алды
4.АаВв генотипінен қандай геметалар түзіледі?
5. Тіркесіп тұқым қуалаудағы тіркесу тпотарының саны
6. Адам организміндегі гендердің саны

5 – топ «Мен генетикпін»
1. Ақ түс доминантты, қоңыр түс рецесивті гомозиготалы қоңыр түсті организмнің гаметасын жаз.
2. Сары түс доминантты, жасыл түс рецессивті. АА генотипі қандай?
3. Сары түс доминантты, жасыл түс рецессивті. Аа, АА, гаметаларының фенотипін анықта
4. Сары –А, жасыл –а, тегіс –В, бұдыр – в.Сары бұдыр, жасыл тегіс гаметасын жаз
5. АаВВ, ааВв,АаВв, аавв, ААвв гаметаларының генотипімен фенотипін анықта

6 –топ «Есептер әлемі»
1. Қара – доминантты, ақ – рецессивті. Гетерозиготалы қара қоянды ақ түсті қоянмен шағылыстырғанда алынатын ұрпақтардың генотипі мен фенотипі қандай?
2.Домалақ пішін - доминантты, сопақ пішін – рецессивті, гетерозиготалы домалақ пішінді томатты өзара шағылыстырғанда алынатын ұрпақтардың генотипі мен фенотипі қандай?
3. Сары түс – А, жасыл түс – а, ал тегіс бұдырға қарағанда доминантты. Мына дәндердің генотипі бойынша фенотипін анықта: ааВВ,АаВВ,ААВв,Аавв,ааВв,ААвв
4. Әкесінің қан тобы ІV топ, шешесінікі – ІІ топ. Балаларының қан тоба қандай болады?
5.Анасының қаны – І топ, әкесінікі - ІV топ. Балалары ата- анасының қан тобын иемдене ме? .