. Зияткерлік ойын: «Білім додасы»
Мақсаты: оқушыларды өз елінің табиғатын аялауға шақыра отырып,адалдылыққа
және білімділікке баулу;Білімдерін пайдалана білуге үйрету.
Көрнекілігі: слайдтар тізбегі
Барысы: І.Ұйымдастыру кезеңінде ойыншылармен таныстыру.
--Аты-жөні.
--Алдына қойған мақсаты.
--Ұнататын пәндері.
--Бос уақытын қалай өткізеді?
ІІ.Ойын барысымен таныстыру:
1-Кезең “Бәйге” 2- Кезең “Тіл өнері” 3- Кезең “Жеті жұмбақ”
4-Кезең “Егерде мен” 5- Кезең “Ділмар” 6- Кезең “Жорға”
ІІІ.Ойынның барысы:
«Бәйге»
• Жер шарын бірінші айналып шыққан саяхатшы. (Магеллан)
• Қайта қалпына келетін табиғат ресурсы. (биологиялық)
• Буынаяқтылар қалай көбейеді? (жынысты,жұмыртқа арқылы)
• “Әлемнің әйгілі әйелдері” энңиклопедиясына енген қазақ әйелі.(Р.Бағланова)
• ҚР-ның алғашқы Ата-заңы қашан қабылданады? (1993ж 28 қаңтар)
• “Сөз жүректен шығады” сөзінің авторы. (Абай)
• Орта Азиядағы ең ірі шөл. (Қарақұм)
• Рефлекс құбылысын зерттеген ғалым. (Павлов)
• Катализатор дегеніміз не? (тездеткіш)
• Ең терең шұңғыма. (Мариан)
• Фотосинтез үрдісі қайда жүреді? (жапырақта)
• Мәңгі жасыл өсімдік. (шырша)
«Тіл өнері»
№1- Көлдің сәні – нелер? ( аққулар,лебеди)
№2- Не -қимыл-қозғалысты талап етеді? (өмір,жизнь)
№3- Бәрі де кім үшін жаратылған? (адам,человек)
№4- Не - өмір,тіршілік негізі? (қан,кровь)
№5- мал өсірсең не өсір,пайдасы оның көл-көсір. (қой,овец)
№6- тау-тау үйілген ақ алтын,табады оның атын кім? (мақта,хлопок)
(алған ұпайларды қорытындылау, аз ұпайы бар1 шығады)
«Жеті жұмбақ»
Үстіңгі сандар бойынша:
20-география «Дүние жүзіндегі ең биік сарқырама» (Анхель)
30-әдебиет-«Отан-мынау өз үйің,қара,жаным,Ойнаған дала,бағың» (Ф.Оңғарсын)
40-биология «жүрек дәрігері» (кардиолог)

Астыңғы сандар бойынша:
20-география «Сен қай материкте тұрасың» (Евразия)
30-әдебиет- «қазақтың ақын экологі кім» (Абай)
40-биология «қарын сөлінің құрамында кездесетін қышқыл» (НСІ)
(нашар жауап берген 2 оқушы ойыннан шығады)

«Егер де мен ....»
Халыққа атағы кең жайылған Балаби қартайған шағында халқын жиып:
Жерден ауыр не? Судан терең не? Оттан ыстық не? Көктен биік не? –деп
4 сұрақ берген екен.Ешкім бұл сұрақтарға жауап таппаған екен.Балаби өзі жауап берген.Оның орнында сіздер болсаңдар недер едіңіздер?
Жерден ауыр-ақыл,білім. Судан терең-оқу,ғылым.
Оттан ыстық-жалған,адам өмірі. Көктен биік –тәкаппардың көңілі.
(толық жауап бермеген 1ойыншы ойыннан шығады)

«Ділмар»
Табиғат саған ана ма, әлде әншейін пана ма?
(ұпайы аз ойыншы жақтаушы,даттаушы жағын және сөйлеу кезегін таңдайды.
Дауласу уақыты-5 минут.Олар ойлағанша музыкалық нөмір беріледі)

«Жорға»
1 минут ішінде 6 сұрақ қойылады,жауабын таба алмаса келесісін таңдайды.
№1-ойыншыға
-математикаға х,ү,z –ті енгізген ғалым. (Рене Декарт)
-ең ұзын поэма (Манас)
-сабағы ең ұзын ағаш (Ротанг пальмасы)
- Қазақстанда ең жауын-шашыны мол аймақ (Алтай өңірі-әлемдегі ең үлкен кітап (583456 беті бар қытай кітабы)
-жер макеті (глобус)
-Азиадада қанша алтынды қоржынға салды (32алтын)
№2-ойыншыға
-Алғаш рет математикаға «О-ді» енгізген кімдер? (үндістер)
-дүние жүзіндегі ең биік ағаш (Эвкалипт)
-Францияның валютасы (евро)
-М.Әуезов эпопеясы (Абай жолы)
-биылғы жылғы САМИТ қай қалада өтті (Астана)
-ең ірі құс (страус)

ІV. Қорытынды.
Сонымен,бүгінгі ойынымыздағы жеңімпазымызды анықтау үшін
олардың алған ұпайларына қарасақ.

Білімді,ұшқыр ойлы жеңімпазымызды қарсы алайық!

Өміржанова Сайран Еспайқызы
Қостанай облысы, Рудный қаласы
№15 мектептің биология пәнінің мұғалімі .