. Оңтүстік Қазақстан облысы.Ордабасы ауданы.
Шұбарсу ауылы. «Шұбарсу» жалпы орта мектебінің география пәні мұғалімі Туечиеа Ивагүл Қадірқызы
БРЕЙН-РИНГ-
«Не? Қайда? Қашан?»
(7-сыныптар арасында)

Ойын сабақты ұйымдастыру кезеңі мынадай ретпен .жүргізіледі.
1.Сыныпқа оқушылар кіргенде екі түрлі ленталар .таратылады.(Сары және көк)
2.Сары лента алғандар бір топқа, көк лента алғандар .екінші топқа біріктіріледі
3.Топ мүшелері өздерін таныстырып,топ атын,топ .капитанын анықтайды
4.Әділқазы мүшелерін таныстыру:
.1)--------------------------------------------
2)-------------------------------------------
3)-------------------------------------------
5.Топтар атын атап,капитандарын таныстыру.
Жүргізуші ойын ережесімен таныстырады.
Ойын ережесі:
І тур- «Не? Қайда ? Қашан?»
ІІ тур- «Ең, ең, ең,.......»
ІІІ тур- «Жұмбақ сауалнама»
ІҮтур«Логогрифтер,метаграммалар,анаграммалар»
Ү тур-«Географиялық есептер»
ҮІ-«Ал, қанеки кім білгір» сайысы
ҮІ тур- Капитандар сайысы.
Қорытынды.
І тур—«Не? Қайда? Қашан?»
1.Ең алғаш «География» терминін ғылымға енгізген .ғалым кім?
2.Екі дүние бөлігінен тұратын материк?
3.Жер шары бетінің ауданы қанша?
4. Солтүстк Америка жағалауындағы тау?
5.Сельвас дегеніміз не?
6.Қай таудың аты оның алтын рудасына бай екенін көрсетеді?
7.Ежелгі біртұтас материк?
8.Антарктида материгі қашан ашылды?
9.Азия менЕуропаны бөліп тұрған тау?
10.Анхель сарқырамасы қайда орналасқан ?
11.Кампос деген не?
12.Канада жалауында не бейнеленген?
13.Оңтүстік Американың байырғы тұрғындары?
1 4.Бумеранг деген не?
15.Магеллан қашан жер шарын айналып шықты?
16.Антарктида мен О. Американы бөліп тұрған бұғаз?
17.Кондор қайда өмір сүреді?
18.С.Америка ертедегі қай материктің бөлігі?
19.Антарктида ертедегі қай материктің бөлігі?
20.«Қызыл сафиян» деген не?
21.Қай ел кофенің отаны?
22.АҚШ пен Ресей арасын бөліп тұрған бұғаз?
23.Нилоттар қайда өмір сүреді?
24.«Ұлы географиялық ашылулар » заманы қашан?
25.Су атасы?
26.Таудың ана құдайы?
27.Ежелгі біртұтас мұхит?
28.Жер шарының радиусы?
29.Жер шарының ауданы?
30.Еуразияның оңтүстік шеткі мүйісі
ІІ тур –«Ең, ең, ең,....»
І Топ сұрақтары:
1.Ең биік шың
2.Ең үлкен арал
3.Ең кіші мұхит
4.Ең үлкен теңіз
4.Ең лас теңіз
5.Ең мол сулы өзен
6.Ең үлкен құс
7.Ең биік сарқырама
8.Ең терең көл
9.Ең кең бұғаз
10.Ең халқы көп мемлекет
:
1.Ең үлкен түбек
2.Ең ұзын тау жүйесі
3. Ең үлкен көл
4.Ең суыққа төзімді құс
5.Ең үлкен жел
6.Ең ұзын бұғаз
7.Ең үлкен шөл
8.Ең терең шұңғыма
9.Ең кішкентай құс
10.Ең кішкентай мемлекет
ІІІ тур. «Жұмбақ сауалнама»
1.Жер шарында көкжиек тұстары байқалмайтын аймақтар .барма?
2.Жер шарының солтүстік ,оңтүстік, батыс,шығыс шеткі .мүйістері болама?
3.Экватордан оңтүстікте поляр жұлдызын көруге болама?
4.Саяхатшылар дүние бөліктеріне барған кезде .«Юкатан»,«Кенгуру» деген сөздерді естіді.Бұл қай жер . . .және сөздердің мағынасы?
5. Ресейдің Тюмень облысында өзен,сол өзен аттас қала .және сол өзеннің үлкен сағасы бар.Бұл өзен Обь өзенінің .сағасына құяды. Осы өзеннің атымен қазақта ру бар.Бұл .қандай ат?
ІҮ тур-«Логогрифтер,метаграммалар,анаграммалар»
Логогриф-бір әрібін алып немесе қосқандаа алынатын .жұмбақ сөз.
1.Куб- Куба
2.Іл-Іле
2.Кит –Кито
4.Ер-жер
5.Әсел-сел
6.Ора- Орал
7.Ара-Арал
8.Алқаш – Балқаш
9.Ана- Гана
10.Атыс- Батыс
11.Азан-сазан
12.Ығыс-шығыс
13.Жыр-жыра
14.Метр-метро
15.Барыс-Арыс
Метаграмма-бұл бір әрібін ауыстыру арқылы жаңа сөз .шығару.
1.Жерді ортасынан бөліп тұрады
Т - әріпін д-ға ауыстырсаң
Латын Америка елі болады
2.Бұл қауіпті газдың аты
У-әріпін и-ге ауыстырсаң
Таяу Шығыс елдің аты
3.Балық тың атындағы
К-әріпін н-ға ауыстырсаң
Африканың ең үлкен елі болады.
4.Еуропада екі ел бар,
Аттарының айырмашылығы
С және Р әріпінде

. Анаграмма-бұл керісінше оқып немесе әріптерін ...ауыстыру арқылы басқа мағынадағы сөз алу.
. Куба , булка , нева , пенал
салат, Киото, малина.
Ү тур-«Географиялық есептер»
1.1:1000 000 масштабты картада 1мм қашықтық жер .бетінде қаншаға тең?
2. 1000 о азимут көкжиектің қай тұсын көрсетеді?
3.Жер бетінде 12 о,4км биіктегі температураны .анықтаңдар?
4.Қазақтсан халқының орташа тығыздығын есептеп шығарың.
5. 1 градус доғасының қаншаға тең екенін есептеп шығар.

ҮІ-«Ал, қанеки кім білгір» сайысы
Географиялық нысанның аты аталады,оқушылар оның не екенін айтады.
Америка( дүние бөлігі) Ключи шоқысы
Марабу Анхель
Калахари Амракайбо
Вельвичья Атакама
Конго Пампа
Нигер Бискай
Нигерия Дрейк
Суэц Тар
Отты жер Памир
Магеллан Колумбия
Виктория Миссисипи
Гольфстрим Оттава
Ине Дежнев
ҮІ тур- Капитандар сайысы.
Әр топтың капитаны 30 секунт ішінде физикалық картадан .географиялық нысандарды көрсетеді.Қарсы топ санап .отырады.
Қорытынды.Әділ қазылар алқасына сөз беріледі.
Топтар марапатталады. «Ең үздік географ» деген .номинациямен жақсы қатысқан үш оқушы марапатталады. .