. ХХІ ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ
/зияткерлік сайысы/

Нұрлы үмітпен арқалаған арқаға,
Жан сәулесін тарататын баршаға.
Шын пейілмен құрметімізді көрсетіп,
Сайыскерлерді шақырайық ортағы.

Армысыздар, ұстаздар мен оқушылар!
«ХХІ ғасыр көшбасшысы» зияткерлік сайысына қош келдіңіздер!
Бүгінгі «ХХІ ғасыр көшбасшысы» сайысына қатысатын оқушылар:_______________
Ойынның мақсаты: Ойы жүйрік, танымдық деңгейі жоғары, интеллектуалды оқушылардың дарынын ашу, белсенділігін арттыру, білімдерін көтеру.
«ХХІ ғасыр көшбасшысы» сайысы мына бөлімдер бойынша өткізіледі:
1-бөлім Бәйге
2-бөлім Көкпар
3-бөлім Дода
4-бөлім Тапқырлық
5-бөлім Жорға
1-бөлім БӘЙГЕ
/10 сұрақ қойылады, сұрақ 3 жауаптан тұрады, әр сұраққа 10 балл беріледі/
1-бөлімнің соңында ең аз балл жинаған 1 оқушы сайыстан шығарылады

1-сұрақ. Информацияның өлшем бiрлiгi … ?
А. Байт Б. Символ В. Файл
3-сұрақ. Компьютер неше бөлікке бөлінеді?
А. 3 Б. 4 В. 2
3-сұрақ. 1931 жылы Қазақстанда қандай қорық құрылды?
А. Алматы Б. Барсакелмес В. Ақсужабағлы
4-сұрақ. Іле Алатауының етегінде орналасқан қала?
А. Астана Б. Алматы В. Қызылорда
5-сұрақ. Қан тоқтататын элемент?
А. Магний Б. Мыс В. Иод
6-сұрақ. Эндотермиялық реакциялар қандай жұмыс жасайды?
А. Энергияны сіңірмейді Б. Энергияны сіңіреді В. Энергияны бөледі
7-сұрақ. Ең ұзын хорда?
А. Диаметр Б. Радиус В. Кесінді
8-сұрақ. Көбейтінді қай уақытта 0-ге тең болады?
А. 1 Б. -1 В. 0
9-сұрақ. Жасушаны зерттейтін ғылым?
А. Экология Б. Цитология В. Биология
10-сұрақ. Жасушаның дамуы және ескіруі барысында вакуоль неде анық көріне
бастайды?
А. Цитоплазмада Б. Эндоплазмада В. Митохондрияда

2-бөлім Көкпар
/6 пәннен 5 сұрақтан қойылады, әр сұраққа 10 балл беріледі/
2-бөлімнің соңында ең аз балл жинаған 1 оқушы сайыстан шығарылады

Информатика
1. Интерфейс дегеніміз не? Адам мен компьютер арасындағы байланыс
2. Ақпараттық процестерді зерттейтін ғылым? информатика
3. Блез Паскаль 19 жасында қандай құрал құрастырған? Қосу машина
4. Әлемге әйгілі компьютер программаларын жасаушы, Microsoft компаниясының негізін қалаушы? Билл Гейтс
5. Өздігінен жұғуға және көбеюге қабілетті, көлемі шағын бағдарламалар?
компьютерлік вирус
Биология
1. Қызыл, сары немесе қызылсары бояутекті – каротиноидтары бар органойд?
хромопласт
2. Әлемдегі тіршілік иелері қандай жолдармен көбейеді?
жынысты және жыныссыз
3. Ежелгі Грекиядағы философ әрі дәрігер. Темперамент пен құрылысының төрт типі туралы ілімді тұжырымдады. Гиппократ
4. Гликоген дегеніміз не? Жануар крахмалы
5. Жасушаны зерттейтін биология ғылымының бір саласы? Цитология

Физика
1. Энергия дегеніміз не? дененің жұмыс істей алу қабілеті
2. Электр тогының неше тегі бар? екі тегі: оң және теріс
3. Аттас зарядтар дегеніміз не? тегі бірдей зарядтарды айтамыз
4. Ауырлық күші дегеніміз не? дененің жерге тартылу күші
5. Ішкі энергия дегеніміз не?
кинетикалық және потенциалдық энергияның қосындысы

Қазақ тілі
1. Орфография және орфоэпия дегеніміз не?
орфография – дұрыс жазамын
орфоэпия – дұрыс айтамын
2. Сан есімнің мағыналық түрлерін атаңыз?
есептік, реттік, болжалдық, топтық, бөлшектік, жинақтық
3. Сөйлем және сөз тіркесін зерттейтін тіл білімінің саласы қалай аталады?
синтаксис
4. Жақтың қатысына қарай дауысты дыбыстар қалай бөлінеді? ашық, қысаң
5. Белгілі бір аймақта ғана қолданылатын сөздерді не деп атаймыз?
Диалект
Қазақ әдебиеті
1. Эпифора дегеніміз не?
өлең тармақтарында белгілі бір сөз немесе сөз тіркесінің жол аяғында қайталануы
2. Мұхтар Әуезов қай жылы, қай жерде дүниеге келген?
1897ж 28 қыркүйекте Семей облысында
3. Поэма дегеніміз не?
белгілі бір оқиғаны өлеңмен баяндап айтатын, жыр толғау түрінде келетін көлемді шығарма
4. Мұхтар Әуезовтың “Абай жолы” роман эпопеясының басты кейіпкері кім? Абай
5. “Көшпенділер” тарихи трилогиясының авторы кім? І. Есенберлин

Математика
1. Үстелдің 4 бұрышы бар. Бір бұрышын кесіп тастағанда неше бұрышы қалады?
5 бұрыш болады
2. Қандай өрнекті әріпті өрнек деп атаймыз?
құрамында әрпі бар өрнекті
3. Пропорция дегеніміз не? екі қатынастың теңдігі
4. Жасы жүзге келген бір қарт болыпты. Бүкіл өмір бойы ол өзінің туған күнін тек 25 рет қана атап өтіпті. Бұлай болуы мүмкін бе?
ия, қарт 29 ақпанда дүниеге келген
5. “Функция” сөзін қандай сөзбен алмастыруға болады? Бейнелеу

3-бөлім Дода
/5 пәннен тұрады әр пәндер 20,30,40 блокқа бөлінген/
3-бөлімнің соңында ең аз балл жинаған 1 оқушы сайыстан шығарылады

Информатика
20. Пиктограмма деген не? 16 түрлі-түсті бояу
30. Принтерлердің түрлерін ата? Сия бүріккіш, матрицалық, лазерлік
40. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көрсететін құрылғы? Монитор

Биология
20. Асбұршақтың хромосомалар саны қанша? 14, яғни жеті жұп
30. Жасушаның дамуы және ескіруі барысында цитоплазмада анық көріне
бастайтын сұйықтық? Вакуоль
40. Цитоплазманы ең алғаш тапқан кім? Ян Пуркинье
Физика
20. Ауа ылғалдығын анықтауға арналған құрал? Барометр
30. Вольтметр нені өлшейді? Ток күшін
40. СИ халықаралық бірліктер жүйесіндегі температура бірлігі қандай? К /Келвин/

Химия
20. Элемент атомның , басқа элемент атомының белгілі санын қосып алу қасиеті?
Валенттілік

30. Бір элемент атомдарынан тұратын заттар? Жай заттар

40. Зат құрамынан тұрақтылық заңын ашқан ғалым? Пруст

Математика

20. Тригонометрия нені зерттейді? Үшбұрышты шешу
30. Тік бұрышты үшбұрыштың катеттерінің квадратының қосындысы неге тең?
Гипотенузаның квадратына тең
40. Квадрат теңдеудің түрлерін атаңыз? толымды, толымсыз, келтірілген

4-бөлім Тапқырлық
/салт-дәстүр, өнер, ғылым, спорт бөлімдерден тұрады/
4-бөлімнің соңында ең аз балл жинаған 1 оқушы сайыстан шығарылады

І. Салт-дәстүр
1. Айтыстың ең көне түрі? Бәдік
2. Сәукелені желегімен кім қай уақытта киген? Жаңа түскен келін
3. Үш қуатты ата? ақыл, жүрек, тіл

ІІ. Өнер
1. «Қыз Жібек» фильмінің қоюшы режиссері? С.Қожықов
2. Қазақстанның атын әлемге паш еткен музыкалық топ? Ұлытау
3. Одиссея поэмасының авторы? Гомер

ІІІ. Ғылым
1. Иіріле оралып, тостағанға үңіле қарап тұрған жылан бейнесі қай ғылым
саласының таңбасы? /Медицина/
2. Оптика, статика, акустика, динамика, механика, кинематика, магнетизм,
гидравлика, космология, энергетика бұл аталған ғылым салалары мектепте
қай пәнге қатысты? /Физика/
3. Тірі организмнің айнала қоршаған ортамен арақатынасын зерттейтін биология
ғылымының бір саласы? /Экология/
ІҮ. Спорт
1. Қазақша күресте екі палуанның бірін – бірі жеңе алмай қатар жығылуы не деп
аталады? /Итжығыс/
2. 2008ж австрия мен Швейцарияда өткен футболдан Европа чемпионатының
алтын жүлде иегері қай елдің құрамасы? /Испания/
3. ХІХ жазғы олимпиада ойындары қай жылы, қай елде өткізілді?
/Пекин 2008ж/

5-бөлім Жорға
(А нұсқасы)
/соңғы бөлімдер қалған 2 оқушыға 10 сұрақтан беріледі/

1. Бүкіл әлемдік тартылыс заңын ашқан ағылшынның ұлы физигі әрі математигі?
И.Ньютон
2. “Жеті жарғы” заңдар жинағы қай ханның тұсында жазылған? Тәуке хан
3. Ең жоғары ғылыми атақ ? академик
4. 1 килобайтта ... бар? 1024 байт
5. Жойылып кеткен жануарларды қазба қалдықтары арқылы зерттейтін ғылым?
палеонтология
6. Белгілі бір атпен сақталған ақпараттар жиыны? Файл
7. Қазақстан Республикасы Президентінің резиденциясы қалай деп аталады?
Ақорда
8. Үнемі солтүстік бағытты көрсетіп тұратын жұлдыз? темірқазық
9. Компакт дискілерді оқуға арналған құрылғы? СD-ROM
10. Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы теңгенің ең кіші номиналы?
1тг
(В нұсқасы)
1. Қазақтың ғұлама ғалымы (1835- 1865) Ш. Уәлиханов
Ж. Үшкемпіров
2. Қазақтың тұңғыш романы қалай деп аталады? Қалың мал
3. Windows дегеніміз? Операциялық жүйе
4. Астана қаласының бейресми символына айналған ғимарат? Бәйтерек
5. Ақпараттың ең кіші бірлігі? Бит
6. Гиппократ антын кімдер қабылдайды? дәрігерлер
7. Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы теңгенің ең үлкен номиналы?
10.000тг
8. А. Құнанбайұлының туған жылы 1845
9. Аты – жөні жасырынып, «Сабалақ» деп атанған хан Абылай хан
10.Байланыс каналдары арқылы алыстағы компьютерлер арасында ақпарат
алмастыру жабдығы қалай аталады? Модем .