. «№30 жалпы орта білім беретін мектеп» мемлекеттік мекемесі
С. Р. Қайырбаева

Қазақ тілінен
9 – сынып оқушыларын
мемлекеттік аралық бақылауға дайындауға арналған
тест жинағы
(орыс мектебі)

Семей, 2010жыл
Мазмұны

Алғы сөз------------------------------------------------------------------------------------------ 3
Грамматикалық тестер------------------------------------------------------------------------ 4-46
Тақырыптық тестер --------------------------------------------------------------------------- 47-54
Лексикалық тестер----------------------------------------------------------------------------- 55-58
Сынақтар----------------------------------------------------------------------------------------- 59-63
Бақылау тестері--------------------------------------------------------------------------------- 64-90
Пайдаланылған әдебиет----------------------------------------------------------------------- 91

Алғы сөз

Бұл тест жинағы орыс мектебінің 9 - сыныптарына арналған. Тест сауалдары 5 – 9 сыныптардың бағдарламасына сай жинақталып, жүйеленіп, 9 – сынып оқушысын мемлекеттік аралық бақылауға дайындау мақсатында құрылды.
Тест бес тараудан тұрады: грамматикалық тестер, тақырыптық тестер, лексикалық тестер, сынақ, бақылау тестері. Тест сұрақтары оқушылардың білімдерін тексеруге, танымдық біліктілігін арттыруға негізделген. Бұл жинақтағы тестілер оқушының білім деңгейін бақылаумен қатар, мұғалімге белгілі бір тақырыпты өткенде сол тақырыптың қай тұстарына баса көңіл бөлу керек екендігіне бағыт – бағдар береді. Тестерде әр тақырып жан – жақты, түбегейлі қамтылған.
Осы жинақтағы тестілер өз іс тәжірибемде қолданылып, тиімділігі мен қажеттілігі дәлелденген. Сол себепті өз ізденіс жұмысымды ұсынып отырмын.
Бұл жинақ сіздерге оқушыларды мемлекеттік аралық бақылауға дайындауға азды - көпті көмегін тигізер деп ойлаймын.

Грамматикалық тестер

Фонетика
І нұсқа
1.Еріндік дауысты дыбысты көрсет.
а а, ә, е, у, ы ә. ә, е, ұ, ү, у б. о, ө, ұ, ү, у
2. Дауыссыздар нешеге бөлінеді?
а. 2 ә. 3 б. 4
3. Ашық дауыстыларды көрсет.
а ы, і, ұ, ү, о,ө ә. ә, а, е, о, ө, э б. у, ә, ы, ө, о
4. Буынның неше түрі бар?
а. 4 ә. 3 б. 2
5.Ұяң дауыссыздарды тап.
а. б, в, г, ғ, д, ж, з ә. қ, т, с, ш, п, ф, щ, х б. м, н, ң, р, у, л, й
6. Тасымалданбайтын сөзді көрсет
а. АҚШ ә.бақыт б. тәрбие
7. Қатаң дауыссыздарды көрсет.
а. г, ғ, д, ж, з,в ә. қ, т, с, ш, п, ф, щ, х б. м, н, ң, р, у, л, й
8. Ашық дауыстылардың саны нешеу?
а. 7 ә. 6 б. 5
9.Буын үндестігіне бағынбайтын түбір сөзді тап.
а. түбір сөз ә. кірме сөз б. туынды сөз
10. Қай буынға екпін түседі?.
а. ортаңғы буынға ә. соңғы буынға б. бірінші буынға
11. Езулік дауыстыларды тап.
а. о, ө, ,ү, ұ, у ә. а, ә, е, э, ы, і, и б. ы, і, ұ, ү, у, и
12. Қысаң дауыстыларды көрсет.
а. о, ө, ,ү, ұ, у ә. а, ә, е, э, ы, і, и б. ы, і, ұ, ү, у, и
13. Жақтың қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
14. Тілдің қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
15. Еріннің қатысыны қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
16. Жуан дауыстыларды ата.
а. ұ, о, ы, а ә. ә, а, ұ, ү б. а, ы, ұ, э
17. Ашық буыннан құралған сөзді көрсет.
а. Болады ә. Өрнек б. Атты
18. Бітеу буыннан құралған сөзді көрсет.
а. Балталы ә. Жаздық б. Аз
19. Тұйық буыннан құралған сөзді көрсет.
а. Ас ә. Тамақ б. Дәм
20. Қазақ тілінді неше әріп бар?
а. 38 ә. 43 б. 42
21.Қазақ тіліне тән дыбыстардың саны қанша?
а 7 ә. 9 б. 8
22. Әріп санынан дыбыс саны көп сөзді көрсет.
а. Жол ә. Қағаз б. Ою
23. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөз.
а. Балалар ә. Жұмыскер б. Ойыншық
24. Мына сөздердің қайсысы дұрыс жазылмаған.
а. Тоқу ә. Жорыу б. Кему
25. Екпін түспейтін қосымшаны көрсет
а. ұшқышпын ә. әкелді б. еңбекші
26. Қазақ тілінде дауысты дыбыстардың саны қанша?
а. 12 ә. 9 б. 15
27. Тасымалданатын сөзді тап.
а. 20см ә. даңқ б. уыста
28. Қай қосымша қате жалғанған.
а. Паркқа ә. Банкке б. Факстен
29. Фонетика нені зерттейді?
а. Дыбыстарды зерттейді ә. Сөз мағынасын зерттейді б. Сөздердің дұрыс жазылуын зерттейді
30. Қазақ тілінде екпін........................
а. Тұрақты, сөздің соңғы буындарына түседі ә. Жылжымалы, сөздің кез келге буындарына түседі б. Жоқ

ІІ нұсқа
1.Еріндік дауысты дыбысты көрсет.
а а, ә, е, у, ы ә. ә, е, ұ, ү, у б. о, ө, ұ, ү, у
2. Дауыссыздар нешеге бөлінеді?
а. 2 ә. 3 б. 4
3. Ашық дауыстыларды көрсет.
а ы, і, ұ, ү, о,ө ә. ә, а, е, о, ө, э б. у, ә, ы, ө, о
4. Буынның неше түрі бар?
а. 4 ә. 3 б. 2
5. Тасымалданбайтын сөзді көрсет
а. ағаш ә. қол б. мейрам
6.Үнді дауыссыздарды тап.
а. б, в, г, ғ, д, ж, з ә. қ, т, с, ш, п, ф, щ, х б. м, н, ң, р, у, л, й
7. Қатаң дауыссыздарды көрсет.
а. г, ғ, д, ж, з,в ә. қ, т, с, ш, п, ф, щ, х б. м, н, ң, р, у, л, й
8. Тұйық буынды сөзді көрсет.
а. Мек- теп, сыз- ғыш ә. Ұс- таз, ал- ды б. А – та, та- за
9. Бітеу буынды сөзді тап.
а. Мек- теп, сыз- ғыш ә. Ұс- таз, ал- ды б. А – та, та- за
10. Ашық буынды сөзді тап.
а. Мек- теп, сыз- ғыш ә. Ұс- таз, ал- ды б. А – та, та- за
11. Езулік дауыстыларды тап.
а. о, ө, ,ү, ұ, у ә. а, ә, е, э, ы, і, и б. ы, і, ұ, ү, у, и
12. Қысаң дауыстыларды көрсет.
а. о, ө, ,ү, ұ, у ә. а, ә, е, э, ы, і, и б. ы, і, ұ, ү, у, и
13. Жақтың қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
14. Тілдің қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
15. Еріннің қатысыны қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
16. Жуан дауыстыларды ата.
а. ұ, о, ы, а ә. ә, а, ұ, ү б. а, ы, ұ, э
17. Екпін түспейтін қосымшаны көрсет
а. айтпа ә. балалар б. көзілдірік
18. Қай сөзде қате бар?.
а. қорқу ә. орыны б. халқы
19. Буын үндестігіне бағынбай тұрған не?. Пәлеқор
а. жұрнақ ә. жалғау б. түбір сөз
20. Қазақ тілінді неше әріп бар?
а. 8 ә. 43 б. 42
21.Қазақ тіліне тән дыбыстардың саны қанша?
а 7 ә. 9 б. 8
22. Әріп санынан дыбыс саны көп сөзді көрсет.
а. Жол ә. Япырай б. Асылжан
23. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөз.
а. Балалар ә.Қағаздармен б. Ойыншық
24.Мына сөздердің қайсысы дұрыс жазылмаған.
а. Тоқыу ә. Жору б. Кему
25. Тасымал неге негізделеді?
а. дауысты дыбыс ә. буын б. үндестік заң
26.Қазақ тілінде дауыссыз дыбыстардың саны қанша?
а. 12 ә. 20 б. 25
27.Орыс тілінен енген сөздердің аяғындағы кс, кт, мб, мп, нг, ск, фт әріптерінен кейін қазақ тілінің қосымшалары қалай жазылу керек.
а. Жіңішке буынан бастап ә. Жуан буынан бастап б. Қатаңнан бастап
28. Езулік дауыстылардың саны нешеу?
а. 5 ә. 6 б. 7
29. Төмендегі сөйлемде неше буын бар?
Бұл сыныптың тәрбиешісі өте кабілетті кісі.
а. 17 ә. 16 б. 15
30.Қай сөзге екпін түспейді?
а. Біріккен сөз ә. Көмекші сөз б. Туынды сөз

ІІІ нұсқа
1.Еріндік дауысты дыбысты көрсет.
а а, ә, е, у, ы ә. ә, е, ұ, ү, у б. о, ө, ұ, ү, у
2. Дауыссыздар нешеге бөлінеді?
а. 2 ә. 3 б. 4
3. Ашық дауыстыларды көрсет.
а ы, і, ұ, ү, о,ө ә. ә, а, е, о, ө, э б. у, ә, ы, ө, о
4. Буынның неше түрі бар?
а. 4 ә. 3 б. 2
5.Қатаң дауыссыздарды тап.
а. б, в, г, ғ, д, ж, з ә. қ, т, с, ш, п, ф, щ, х б. м, н, ң, р, у, л, й
6. Тасымалданбайтын сөзді тап.
а. бұлт ә. аспан б. жұлдыз
7. Үнді дауыссыздарды көрсет.
а. г, ғ, д, ж, з,в ә. қ, т, с, ш, п, ф, щ, х б. м, н, ң, р, у, л, й
8. Тұйық буынды сөзді көрсет.
а. Мек- теп, сыз- ғыш ә. Ұс- таз, ал- ды б. А – та, та- за
9. Бітеу буынды сөзді тап.
а. Мек- теп, сыз- ғыш ә. Ұс- таз, ал- ды б. А – та, та- за
10. Алфавиттегі екінші дыбыс қандай дыбыс?
а. дауысты, жуан ә. дауыссыз, ұяң б. дауыссыз, қатаң
11. Езулік дауыстыларды тап.
а. о, ө, ,ү, ұ, у ә. а, ә, е, э, ы, і, и б. ы, і, ұ, ү, у, и
12. Қысаң дауыстыларды көрсет.
а. о, ө, ,ү, ұ, у ә. а, ә, е, э, ы, і, и б. ы, і, ұ, ү, у, и
13. Тілдің қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
14. Еріннің қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
15. Жақтың қатысыны қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
16. Қысаң дауыстылардың саны нешеу?
а. 5 ә. 6 б. 7
17. Екпін түспейтін қосымшаны көрсет
а. келеді ә. аламын б. дәптерім
18. Қай сөзде қате бар?.
а. қорқу ә. даусы б. халықы
19. Буын үндестігіне бағынбай тұрған не?. Кітаппен
а. жұрнақ ә. жалғау б. түбір сөз
20. Қазақ тілінді неше дыбыс бар?
а. 38 ә. 37 б. 36
21.Қазақ тіліне тән дыбыстардың саны қанша?
а 7 ә. 9 б. 8
22. Әріп санынан дыбыс саны көп сөзді көрсет.
а. Жол ә. Аяз б. Асылжан
23. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөз.
а. Балалардан ә. Жұмыскер б. Жұмысшы
24. «У» әрпі қай қатарда дауыссыз болып тұрғанын анықта
а. дауыс ә. жазушы б. жабу
25. Тасымал неге негізделеді?
а. дауысты дыбыс ә. буын б. үндестік заң
26.Қазақ тілінде қатаң дауыссыз дыбыстардың саны қанша?
а. 11 ә. 12 б. 14
27.Орыс тілінен енген сөздердің аяғындағы кс, кт, мб, мп, нг, ск,фт әріптерінен кейін қазақ тілінің қосымшалары қалай жазылу керек.
а. Жіңішке буынан бастап ә. Жуан буынан бастап б. Қатаңнан бастап
28. Жұп болып келмейтін ұяң, қатаң дауыссыздарды тап
а. Һ-х ә. п-б б. х-ғ
29. Буынның үш түрі де кездесетін сөзді та
а. ашқарақтанып ә. денсаулық б. тазалық
30. Екпін түспейтін қосымшасы бар сөзді тап
а. баратын ә. барған б. барма

IV нұсқа
1. Тасымал неге негізделеді?
а. дауысты дыбыс ә. буын б. үндестік заң
2.Қазақ тілінде қатаң дауыссыз дыбыстардың саны қанша?
а. 11 ә. 12 б. 14
3. Төмендегі буын ретіне сәйкес келетін сөзді тап. Тұйық- ашық- бітеу
а. тәрбие ә. ілтипат б. келешек
4. Үндестік заңы нешеге бөлінеді?
а. 4 ә. 3 б. 2
5. Алфавиттегі екінші дыбыс қандай дыбыс?
а. Жіңішке дауысты дыбыс ә. Жуан дауысты дыбыс б. Дауыссыз дыбыс
6. Екпін түспейтін қосымшасы бар сөзді тап
а. келетін ә. айтқан б. баламын
7. Қазақ тілінді неше әріп бар?
а. 8 ә. 43 б. 42
8.Қазақ тіліне тән дыбыстардың саны қанша?
а 7 ә. 9 б. 8
9. Әріп санынан дыбыс саны көп сөзді көрсет.
а. Жан ә. Аю б. Асылхан
10. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөз.
а. Үйлерінде ә. Әсемпаз б. Осылай
11.Мына сөздердің қайсысы дұрыс жазылмаған.
а. Жазыуы ә. Оқуы б. Айтуы
12. Қысаң дауыстыларды көрсет.
а. о, ө, ,ү, ұ, у ә. а, ә, е, э, ы, і, и б. ы, і, ұ, ү, у, и
13. Жақтың қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
14. Тілдің қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
15. Еріннің қатысыны қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
а. Ашық, қысаң ә. Еріндік, езулік б. Жуан, жіңішке
16. Жуан дауыстыларды ата.
а. ұ, о, ы, а ә. ә, а, ұ, ү б. а, ы, ұ, э
17. Екпін түспейтін қосымшаны көрсет
а. барамыз ә. Өрнекті б. өнерлі
18. Бітеу буыннан құралған сөзді көрсет.
а. Балталы ә. Жаздық б. Аз
19. Тұйық буыннан құралған сөзді көрсет.
а. Ас ә. Тамақ б. Дәм
20. Қазақ тілінді неше дыбыс бар?
а. 38 ә. 37 б. 42
21.Қазақ тіліне үнді дауыссыздардың саны қанша?
а 7 ә. 9 б. 8
22. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөз.
а. Балалар ә.Өнерпаздар б. Ойыншық
23.Еріндік дауысты дыбысты көрсет.
а а, ә, е, у, ы ә. ә, е, ұ, ү, у б. о, ө, ұ, ү, у
24. Дауыссыздар нешеге бөлінеді?
а. 2 ә. 3 б. 4
25. Қай дауысты дыбыс еріндік, қысаң, жуан
а ұ ә. а б. ү
26. Буынның неше түрі бар?
а. 4 ә. 3 б. 2
27.Ұяң дауыссыздарды тап.
а. б, в, г, ғ, д, ж, з ә. қ, т, с, ш, п, ф, щ, х б. м, н, ң, р, у, л, й
28.Үнді дауыссыздарды тап.
а. б, в, г, ғ, д, ж, з ә. қ, т, с, ш, п, ф, щ, х б. м, н, ң, р, у, л, й
29. Дұрыс тасымалданбаған сөзді көрсет.
а. ба-ла-лар ә. Қа-нт б. ел-дік
30. Бірыңғай ашық буынды сөзді тап
а. аласа ә. орыс б. жолда

Лексика

І нұсқа
1. Лексикология нені зерттейді?
а. Сөз байлығын ә. Сөздің мағынасын б. Дыбыстарды зерттейді
2. Сөздің лексикалық мағынасы қандай сөздікте түсіндіріледі?
а. Фразеологиялық сөздікте ә. Түсіндірме сөздікте б. Терминологиялық сөздікте
3.Бірнеше лексикалық мағынасы бар сөздерді қалай атайды?
а. Көп мағыналы ә. Бір мағыналы б. Тұрақты сөз тіркесі
4.Бір тілдің жергілікті сөйлесу ерекшеліктері қалай аталады?
а. Термин ә. Неологизм б. Диалект
5.Қазақ тілінде басқа сөздерден енген сөздер....... аталады.
а. Кірме сөздер ә. Архаизм б. Көнерген сөз
6. Көнерген сөздер дегеніміз не?
а. Күнделікті тұрмыста өте сирек қолданылатын сөздер ә. Кәсіпке байланысты қолданылатын сөздер б. Басқа тілден енген сөздер
7. Мағынасы ұқсас сөзді тап.
Жылдам –
а. Жеңіл ә. Тез б. Баяу
8. Қарсы мәндес сөзді тап.
Жылдам –
а. Жеңіл ә. Тез б. Баяу
9. Синонимдерді тап.
а. Алыс, қашық ә. Алыс, жақын б. Алғыс, сәлемдесу
10.Антонимдерді тап.
а. Кәрі, қарт ә. Кәрі, жас б. Жас, жаз
11.Омоним дегеніміз.......
а. Мағыналары ұқсас сөздер ә. Мағыналары қарама – қарсы сөздер б. Мағыналары әр түрлі, жазылуы бірдей сөздер
12.Тілдегі сөздердің тұтас жиынтығы қалай атайды?
а. Диалект ә. Кірме сөздер б. Лексика
13.Фразеологиялық тіркеске қай сөз синоним болады?
“Бөркін аспанға лақтыру”
а. Жылау ә. Қуану б. Өтірік айту
14.Сөз тіркесінің мағынасын білдіретін сөздерді тап.“ Қабақ шыту”
а. Ашулану ә. Қуану б. Кешігіп келу
15.Тұрақты сөз тіркесін көрсет.
а. Күміс көмей ә. Жақсы адам б. Атақты жазушы
16.Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді тап.
а. Өмірдің кілті ә. Есіктің тұтқасы б. Мұғалімнің сөзі
17.Синоним дегеніміз......
а. Мағыналары ұқсас сөздер ә. Мағыналары қарама – қарсы сөздер б. Мағыналары әр түрлі, жазылуы бірдей сөздер
18.Орыс тілінен енген сөзді белгіле.
а. Бәтеңке ә. Аға б. Теңге
19. Архаизм сөзді көрсет.
а. Салт ә. Кебеже б. Ат арба
20.Антонимдер дегеніміз.....
а. Мағыналары ұқсас сөздер ә. Мағыналары қарама – қарсы сөздер б. Мағыналары әр түрлі, жазылуы бірдей сөздер
21. Неологизм сөзді көрсет.
а. Мәсі ә. Жалақы б. Ұялы телефон
22.Қай сөздер омонимге жатады?
а. Бас, бастық, басшы ә. Үй, пәтер, бөлме б. Түс, жастық, жас
23. Фразеологизмнің мағынасын білдіретін сөзді тап.
“ Көз көрмес, құлақ естімес”
а. Жақын ә. Алыс б. Жылдам
24. Тура мағынада тұрған сөзді тап.
а. Кең бөлме ә. Кең адам б. Кең дала
25. Тұрақты сөз тіркесін тап.
а. Жан досын сыйлау ә. Түймедейді түйедей қылу б. Бірлесіп жұмыс істеді
26. Синонимдік қатарды көрсет.
а. Жуырда, таяуда, жақында ә. Ертең, кеше, бүгін б. Ұстаз, ұста, мұғалім
27. Архаизмдерге қарама - қарсы құбылысты атаған сөздерді................ дейміз
а. Кірме сөздер ә. Неологизмдер б. Термин сөздер
28.Қай сөздің өз алдына мағынасы жоқ?
а. Нағашы ә. Бөле б. Алақай
29. Мына сөздерге синонимдер жаз:
ауру, ұстаз,
құрметті, апта,
жылдам, әдемі,
30. Антонмдердің сыңарын жаз:
жылдам – алыс –
кірді - қара –
кір - жарық –

ІІнұсқа
1. Лексикология нені зерттейді?
а. Сөз байлығын ә. Сөздің мағынасын б. Дыбыстарды зерттейді
2. Ауыспалы мағынада тұрған сөзді көрсет
а. Ашық мінез ә. Ашық терезе б. Ашық есік
3. Кейбір ұғымдарды өз атын айтуға тыйым салынуына не дейді?
а. Эвфемизм ә. Табу б. Дисфемизм
4. “ жалғау”, “жұрнақ”, “сөйлем” терминдері қай ғылым саласында қолданылады?
а. әдебиет ә. тіл білімі б. тарих
5. Араб тілінен енген кірме сөздерді тап
а. мұғалім , кітап, дәптер ә. жәшік, бәтеңке, сот б. валюта, банк, биржа
6. Кірме сөздер дегеніміз не?
а. Күнделікті тұрмыста өте сирек қолданылатын сөздер ә. Кәсіпке байланысты қолданылатын сөздер б. Басқа тілден енген сөздер
7.Мағынасы ұқсас сөзді тап.
Ақырын –
а. Жеңіл ә. Тез б. Баяу
8.Қарсы мәндес сөзді тап.
Жылдам –
а. Жеңіл ә. Тез б. Баяу
9.Синонимдерді тап.
а. дидар, ажар ә. алыс, жақын б. алғыс, сәлемдесу
10.Антонимдерді тап.
а. Кәрі, қарт ә. Көне, жаңа б. Жас, жаз
11.Антоним дегеніміз.......
а. Мағыналары ұқсас сөздер ә. Мағыналары қарама – қарсы сөздер б. Мағыналары әр түрлі, жазылуы бірдей сөздер
12.Тілдегі сөздердің тұтас жиынтығы қалай атайды?
а. Диалект ә. Кірме сөздер б. Лексика
13.Фразеологиялық тіркеске қай сөз синоним болады?
“Көзі алақандай болу”
а. Қорқу ә. Қуану б. Өтірік айту
14.Сөз тіркесінің мағынасын білдіретін сөздерді тап.
“ Тілі байлану”
а. Ашулану ә. Үндемеу б. Кешігіп келу
15.Тұрақты сөз тіркесін көрсет.
а. Күміс көмей ә. Жақсы адам б. Атақты жазушы
16.Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді тап.
а. Құрғақ сөз ә. Есіктің тұтқасы б. Мұғалімнің сөзі
17. Омоним дегеніміз......
а. Мағыналары ұқсас сөздер ә. Мағыналары қарама – қарсы сөздер б. Мағыналары әр түрлі, жазылуы бірдей сөздер
18.Орыс тілінен енген сөзді белгіле.
а. Парта ә. Қалам б. Класс
19. Архаизм сөзді көрсет.
а. Салт ә. Кебеже б. Ат арба
20. Көп мағыналы сөзді тап
а. кілт ә. құлып б. дала
21. Неологизм сөзді көрсет.
а. Мәсі ә. Сайлау б. Заңнама
22. Эвфемизм бойынша “ найзағай” сөзін қай сөзбен ауыстыруға болады?
а. гүріл ә. жарылыс б. жай
23. Фразеологизмнің мағынасын білдіретін сөзді тап.
“ Сөз есту”
а. сөгіс алу ә. көп сөйлеу б. өтірік айту
24. Асты сызылған сөз қандай мағына беріп тұр?
Суық хабар
а. қуанышты ә. қайғылы б. күтпеген
25. Тұрақты сөз тіркесін тап.
а. Жан досын сыйлау ә. Ақыл қосты б. Бірлесіп жұмыс істеді
26. Синонимдік қатарды көрсет.
а. Жуырда, таяуда, жақында ә. Ертең, кеше, бүгін б. Ұстаз, ұста, мұғалім
27. Неологизмге қарама - қарсы құбылысты атаған сөздерді................ дейміз
а. Кірме сөздер ә. Архаизм б. Термин сөздер
28. Нақыл сөздің авторын ата
“ Халықтың мәңгі ғұмыры тілінде. Әрбір тіл өз халқы үшін- ұлы”
а. М. Әуезов ә. М. Қашғари б. Ш. Айтматов
29. Мына сөздерге синонимдер жаз:
қағаз көмек
батыр туыс
жалақы әдемі
30. Антонмдердің сыңарын жаз:
баяу – жақын –
шықты - ақ –
таза - түн–

ІІІ нұсқа
1. Тұрақты тіркес тіл білімінің қай саласына жатады?
а. фонетика ә. лексикология б. морфология
2. Ауыспалы мағынада тұрған сөзді көрсет
а. Терең ой ә. Өткір қайшы б. кең бөлме
3. “ Өтірік айтпа” деген сөз тіркесінің орнына эвфемизм қолдан
а. көп сөйлеме ә. Сөз естіді б. қоспай айт
4. Терминге тән басты белгіні тап
а. дара мағыналы ә. көп мағыналы б. халық арасында жиі қолданады
5. Орыс тілінен енген кірме сөздерді тап
а. мұғалім , кітап, дәптер ә. жәшік, бәтеңке, сот б. валюта, банк, биржа
6. Тура мағыналы сөзді көрсет
а. қолы ашық ә. тас жүрек б. ағынды өзен
7.Мағынасы ұқсас сөзді тап.
Дұшпан –
а. Жау ә. Дос б. Қатыгез
8.Қарсы мәндес сөзді тап.
Жұмсақ –
а. Жеңіл ә. Қатты б. Ұзын
9.Синонимдерді тап.
а. дидар, теледидар ә. алыс, жақын б. амандасу, сәлемдесу
10. Нақыл сөздің авторын ата
“Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде”
а. Абай Құнанбаев ә. Нұрсұлтан Назарбаев б. М. Әуезов
11. Мақалды жалғастыр
Ер елінде................................
а. халық елінде ә. егіс жерінде б. гүл жерінде
12. Дөрекі сөздің сыпайылап жеткізу қалай аталады?
а. Диалект ә. Дисфемизм б. Эвфемизм
13.Фразеологиялық тіркеске қай сөз синоним болады?
“ Төбе шашы тік тұрды”
а. Қорқу ә. Қуану б. Өтірік айту
14.Сөз тіркесінің мағынасын білдіретін сөздерді тап.
“ Жұмған аузын ашпау”
а. Ашулану ә. Үндемеу б. Кешігіп келу
15.Тұрақты сөз тіркесін көрсет.
а. ақ саусақ ә. Жақсы адам б. Атақты жазушы
16.Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді тап.
а. терең көл ә. өткір сөз б. домбыра шерту
17. Синоним дегеніміз......
а. Мағыналары ұқсас сөздер ә. Мағыналары қарама – қарсы сөздер б. Мағыналары әр түрлі, жазылуы бірдей сөздер
18. Көп мағыналы сөзді көрсет
а. Бас ә. Аға б. Теңге
19. “ Шалбар” сөзінің диалектісін тап
а. Сым ә. Бәдіран б. Азанда
20. Интернационалдық терминді тап
а. грамматика ә. әдебиет б. сөйлем
21. Неологизм сөзді көрсет.
а. Құжат ә. Сайлау б. Заң
22. Эвфемизм бойынша “ өсекші” сөзін қай сөзбен ауыстыруға болады?
а. аузы жеңіл ә. сөзуарлау б. көп сөйлейді
23. Фразеологизмнің мағынасын білдіретін сөзді тап.
“ Қой аузынан шөп алмас”
а. батыр ә. момын б. қайсар
24. “Тұрақты тіркес” сөзінің баламасын тап
а. лексикология ә. семасиология б. фразеолгоия
25. Тұрақты сөз тіркесін тап.
а. Арқа сүйер ә. Сыйластық көрсету б. Бірлесіп көмектесу
26. Синонимдік қатарды көрсет.
а. Қағаз, парақ ә. Ертең, кеше, бүгін б. Оқушы, бала
27. Архаизмге қарама - қарсы құбылысты атаған сөздерді................ дейміз
а. Кірме сөздер ә. Неологизм б. Термин сөздер
28. Төменгі афоризмнің авторын ата
“ Ана тілімізді ұмыту – бүкіл ата – бабамызды, тарихымызды ұмыту”
а. М. Әуезов ә. Б. Момышұлы б. Ш. Айтматов
29. Мына сөздерге синонимдер жаз:
қағаз оқушы
сабырлы ауру
дүние көрікті
30. Антонмдердің сыңарын жаз:
қуаныш – жоғары –
аш - тұр –
амандасу - аспан–

ІV нұсқа
1. Идиомалық тіркесті көрсет
а. өткір көз ә. жақсы адам б. биік тау
2. Ауыспалы мағынада тұрған сөзді көрсет
а. сыр шерту ә. өткір пышақ б. кең үй
3. Эвфемизмге жататын сөзді тап
а. найзағай ә. ұлыма б. шешен
4. Историзмді тап
а. болыс ә. кесене б. қала
5. Араб тілінен енген кірме сөздерді тап
а. Отан , қалам, мұғалім ә. жәшік, бәтеңке, сот б. парта, кино, цирк
6. Тура мағыналы сөзді көрсет
а. қолы ашық ә. тас жүрек б. ашық есік
7. Дисфемизмді тіркесті тап
а. ақсақ адам ә. парасатты ақын б. жаралы жүрек
8.Омоним бола алатын сөзді тап
а. қала ә. қате б. қой
9.Синонимдерді тап.
а. дидар, теледидар ә. алыс, жақын б. дүние, әлем
10. Нақыл сөздің авторын ата
“ Тәрбие басы - тіл”
а. Абай Құнанбаев ә. М. Қашғари б. М. Әуезов
11. Мақалды жалғастыр
Ырыс алды ...................................
а. бірлік ә. тыныштық б. ынтымақ
12. Дөрекі сөздің сыпайылап жеткізу қалай аталады?
а. Диалект ә. Дисфемизм б. Эвфемизм
13.Фразеологиялық тіркеске қай сөз синоним болады?
“ Қас пен көздің арасындай”
а. Жақын ә. Қуану б. Алыс
14.Сөз тіркесінің мағынасын білдіретін сөздерді тап.
“ Көзді ашып жұмғанша”
а. Ақырын ә. Үндемеу б. Тез
15.Тұрақты сөз тіркесін көрсет.
а. Бос белбеу ә. Ер адам б. Ақын - жазушы
16.Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді тап.
а. терең көл ә. өткір пышақ б. ауыр мінез
17. Омоним дегеніміз......
а. Мағыналары ұқсас сөздер ә. Мағыналары қарама – қарсы сөздер б. Мағыналары әр түрлі, жазылуы бірдей сөздер
18. Тура мағыналы сөзді көрсет
а. Жуас адам ә. Тас жүрек б. Ыстық ықылас
19. “ Қияр” сөзінің диалектісін тап
а. Сым ә. Бәдіран б. Азанда
20. Табу сөзі неден туындаған?
а. салт – дәстүр ә. сыпайылық б. ырым
21. Неологизм сөзді көрсет.
а. әуежай ә. қалашық б. бүгін
22. Эвфемизм бойынша “ мылжың ” сөзін қай сөзбен ауыстыруға болады?
а. аузы жеңіл ә. сөзуарлау б. көп сөйлейді
23. Фразеологизмнің мағынасын білдіретін сөзді тап.“ Ит өлген жер”
а. жақын ә. алыс б. кеше
24. “Тұрақты тіркес” сөзінің баламасын тап
а. лексикология ә. семасиология б. фразеолгоия
25. Тұрақты сөз тіркесін тап.
а. су татиды ә. суық судай б. мұз қатқанша
26. Синонимдік қатарды көрсет.
а. Сәт, мезет ә. Ертең, бүгін б. Шәкірт, бала
27. 22. Эвфемизм бойынша “жалқау ” сөзін қай сөзбен ауыстыруға болады?
а. ақ саусақ ә. ауыз бастырық б. жас бала
28. Төменгі афоризмнің авторын ата
“ Ана тілімізді ұмыту – бүкіл ата – бабамызды, тарихымызды ұмыту”
а. М. Әуезов ә. Б. Момышұлы б. Ш. Айтматов
29. Мына сөздерге синонимдер жаз:
мұғалім адам
сұлу тамақ
халық жылдам
30. Антонмдердің сыңарын жаз:
кедей – кең –
ашық - әкелді
алу - шын–

Морфология

Қосымша
І нұсқа

1.Қосымшаға не жатады?
а. Жұрнақ, жалғау ә. Жұрнақ, түбір б. Жалғау, түбір
2. Жұрнақтың қызметі қандай?
а. Сөзбен сөзді байланыстырады. ә. Жеке тұрған сөзден жаңа сөз тудырады немесе оны түрлендіреді. б. Сөз тіркестерін тудырады.
3. Сөз түрлендіріп тұрған жұрнақты көрсет.
а. Қызылдау ә. Қызылша б. Қызылға
4. Жұрнақ нешеге бөлінеді?
а. 3. ә. 4. б. 2.
5. Құранды жұрнақты тап.
а. Білім ә. Білімділік б. Білгіш
6. Жалғаулардың қызметі қандай?
а. Жаңа сөз тудырады. ә. Сөз бен сөзді байланыстырады. б. Жалғанған сөзіне үстеме мағына береді.
7. Жалғаудың неше түрі бар?
а. 5 ә. 4 б. 3
8. Қай сөзге көптік жалғауы жалғанбайды?
а. Бес кітап ә. Оқушы б. Мемлекеттік мекеме
9. Септік жалғауын көрсет.
а. Барамын ә. Бүгінгі б. Көшемен
10. Қазақ тілінде неше септік бар?
а. 8 ә. 7 б. 6
11. Сөздердің қайсысы тәуелдік тұлғада тұр?
а. Үйім ә. Сыныпқа б. Пәтерден
12. Қай сөз жіктеледі?
а. Күз ә. Егінші б. Жаңбыр
13. Жіктік жалғаулы сөзді тап.
а. Оқысам ә. Оқушы б. Оқулық
14. Қосымшаны тап.
а. арқылы ә. және б. лық
15. Тәуелді септеуде тұрған сөзді белгіле.
а. Қаласын ә. Қалаға б. Қалашық
16. Шығыс септігінің сұрағы?
а. Кімнен?, неден? ә. Кімге?, неге? б. Кіммен?, немен?
17. Ілік септікте тұрған сөзді тап.
а. Достықтың ә. Достасатын б. Достықтан
18. Мекеме деген сөзге қандай жалғау жалғанады?
а. мен ә. дің б. ке
19. Үндестік заңына қай септіктің жалғауы бағынбайды?
а. Ілік септік ә. Шығыс септік б. Көмектес септік
20. Тәуелдік жалғауының I, II жағынан кейін барыс септігінің жалғауын жалға.
а. а, е ә. на, не б. сы, сі
21. Тәуелдік жалғауының III жағынан кейін көмектес септігінің жалғауын жалға.
а. а, е ә. на, не б. мен, бен, пен
22. Жіктік жалғауының ІІ жағының жалғауын көрсет.
а. сың, сің ә. сы, сі б. на, не
23.Құранды жұрнақты тап.
а. молшылық ә. Малшы б. Күзгі
24. лар, лер жалғауы жалғанады, егер:
а. Сөз дауысты дыбысқа аяқталса, үнді р,й,у – ға аяқталса
ә. Сөз ұяң дыбыстарға аяқталса, үнді, м, н, ң, л – ға аяқталса
б. Сөз қатаң дыбыстарға аяқталса, б, в, г, д – ға аяқталса
25. дар, дер жалғауы жалғанады, егер:
а. Сөз дауысты дыбысқа аяқталса, үнді р,й,у – ға аяқталса
ә. Сөз ұяң дыбыстарға аяқталса, үнді, м, н, ң, л – ға аяқталса
б. Сөз қатаң дыбыстарға аяқталса, б, в, г, д – ға аяқталса
26.Қай сөз тіркесіне көптік жалғауы жалғанбайды?
а. Көп адам, аз бала ә. Әдемі көйлек, үлкен үй б. Қысқа жіп, ұзын көше
27. Тәуелдік жалғаудың ІІІ жағының жалғауын ата.
а. ң, ңыз, ың, ы ә. ым, ім, міз, і б. сы, сі, ы, і
28. Қосымшалардың орын тәртібін көрсет.
а. Түбір, жұрнақ, жалғау ә. Жұрнақ, түбір, жалғау б.Түбір, жалғау, жұрнақ
29.Өнерпаздарға деген сөзге талдау жаса.
а. Түбір, жұрнақ, жалғау,жалғау ә.Түбір, жұрнақ, жалғау б. Түбір, жалғау, жалғау
30.Жіктік жалғауының ІІІ жағының жалғауын көрсет.
а. мын, мін ә. пын, пін б. жоқ

ІІ нұсқа
1.Қосымшалардың орын тәртібін көрсет.
а. Түбір, жұрнақ, жалғау ә. Жұрнақ, түбір, жалғау б.Түбір, жалғау, жұрнақ
2. Қалалық деген сөзге талдау жаса.
а. Түбір, жұрнақ, жалғау,жалғау ә.Түбір, жұрнақ б. Түбір, жалғау, жалғау
3.Жіктік жалғауының ІІ жағының сыпайы түрі жалғауын көрсет.
а. мын, мін ә. пын, пін б. сыз, сіз
4. тар, тер жалғауы жалғанады, егер:
а. Сөз дауысты дыбысқа аяқталса, үнді р,й,у – ға аяқталса
ә. Сөз ұяң дыбыстарға аяқталса, үнді, м, н, ң, л – ға аяқталса
б. Сөз қатаң дыбыстарға аяқталса, б, в, г, д – ға аяқталса
5.Қай сөз тіркесіне көптік жалғауы жалғанбайды?
а. Көп адам, аз бала ә. Әдемі көйлек, үлкен үй б. Қысқа жіп, ұзын көше
6.Тәуелдік жалғаудың І жағының жалғауын ата.
а. ң, ңыз, ың, ы ә. ым, ім, міз б. сы, сі, ы, і
7. Жіктік жалғауының ІІ жағының жалғауын көрсет.
а. сың, сің ә. сы, сі б. на, не
8.Құранды жұрнақты тап.
а. молшылық ә. Малшы б. Күзгі
9. лар, лер жалғауы жалғанады, егер:
а. Сөз дауысты дыбысқа аяқталса, үнді р,й,у – ға аяқталса
ә. Сөз ұяң дыбыстарға аяқталса, үнді, м, н, ң, л –
б. Сөз қатаң дыбыстарға аяқталса, б, в, г, д – ға аяқталса
10. Мұғалім деген сөзге қандай жалғау жалғанады?
а. мен ә. дің б. ке
11. Үндестік заңына қай септіктің жалғауы бағынбайды?
а. Ілік септік ә. Шығыс септік б. Көмектес септік
12. Тәуелдік жалғауының I, II жағынан кейін барыс септігінің жалғауын жалға.
а. а, е ә. на, не б. сы, сі
13. Тәуелдік жалғауының III жағынан кейін көмектес септігінің жалғауын жалға.
а. а, е ә. на, не б. мен, бен, пен
14. Қосымшаны тап.
а. әрі ә. мен б. шы
15. Тәуелді септеуде тұрған сөзді белгіле.
а. Қаласын ә. Қалаға б. Қалашық
16. Көмектес септігінің сұрағы?
а. Кімнен?, неден? ә. Кімге?, неге? б. Кіммен?, немен?
17. Ілік септікте тұрған сөзді тап.
а. Достықтың ә. Достасатын б. Достықтан
18. Септік жалғауын көрсет.
а. Барамын ә. Бүгінгі б. Көшемен
19. Қазақ тілінде неше септік бар?
а. 8 ә. 7 б. 6
20. Сөздердің қайсысы тәуелдік тұлғада тұр?
а. Ұстазым ә. Сыныпқа б. Пәтерден
21. Қай сөз жіктеледі?
а. Қыс ә. Ұқыпты б. Жол
22. Жіктік жалғаулы сөзді тап.
а. Оқыдым ә. Оқушы б. Оқулық
23. Жұрнақ нешеге бөлінеді?
а. 3. ә. 4. б. 2.
24. Құранды жұрнақты тап.
а. Білім ә. Білімділік б. Білгіш
25. Жалғаулардың қызметі қандай?
а. Жаңа сөз тудырады. ә. Сөз бен сөзді байланыстырады. б. Жалғанған сөзіне үстеме мағына береді.
26. Жалғаудың неше түрі бар?
а. 5 ә. 4 б. 3
27.Қосымшаға не жатады?
а. Жұрнақ, жалғау ә. Жұрнақ, түбір б. Жалғау, түбір
28. Жұрнақтың қызметі қандай?
а. Сөзбен сөзді байланыстырады. ә. Жеке тұрған сөзден жаңа сөз тудырады немесе оны түрлендіреді. б. Сөз тіркестерін тудырады.
29. Сөз түрлендіріп тұрған жұрнақты көрсет.
а. Қызылдау ә. Қызылша б. Қызылға
30.Сөз тудырушы жұрнақты көрсет
а.Ауылдық ә. Білді б.Үлкендеу .