. Сөздік қор Мұғалім іс-тәжірибесінен
Г.А.Имашева, Босаға орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі.
Мақсаты: білімділік: Оқушыларға тіліміздегі төл сөздеріміз, атауларын мысалдар келтіру
арқылы түсіндіріп,жаттығу жұмыстарын жүргізу;
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау,сөйлеу тілін,есте сақтау,шығармашылық қабілетін
дамыту;
Тәрбиелік: Оқушылардың дұрыс сөйлей білуге, ұқыптылыққа,байқағыштыққа,жылдамдыққа
ойын ашық,еркін жеткізуге,өз білімін бағалай білуге тәрбиелеу
Әдіс-тәсілдер:түсіндіру,жаттығу,ой жинақтау,сұрақ- жауап
Көрнекілігі: ойын түрлері, оқулық
Сабақ түрі: дәстүрлі
Сабақ типі:жаңа сабақ
Сабақ барысы: а) Ұйымдастыру кезеңі
1)Оқушыларды сабақ процесіне дайындау
2) Лексика саласы бойынша қайталау
“Көкпар” ойыны
1)”Лексика”нені зерттейді?
2)Омоним деген не?
3)Синоним дегеніміз не?
4)Антоним дегеніміз не?
5)Tабу сөздер деген не?
6) Эвфемизм сөздер деген не?
7)Дисфемизм сөздер деген не?
8)Тұрақты тіркестер деген не?
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:
-Мақал дегеніміз не?
-Мәтел дегеніміз не?
2)”Ребус”(оқушылар өздерінің дайындап келген тапсырмасы бойынша)
ІІІ. Жаңа сабақ
1)Oқушыларға төмендегі атауларға мысалдар жаздыру.
1) Туыстықты білдіретін атаулар:ата,ана,аға т.б
2)Мал атаулары: жылқы,түйе,сиыр,қой т.б
3)Табиғат құбылыстары: күн,ай,жел,тау т.б
4) Aң – құс атауы:бүркіт,түлкі,қасқыр,аю т.б
5)Заттардың түрін,сапасын білдіретін атаулар:аң,ауыр,жылы
6)Қимыл - қозғалысты білдіретін атаулар:кел,бар,айт т.б
7)Анотомиялық атауы:бас,қол,көз,мұрын т.б
8)Тамақ атаулары:ет,сүт,айран,қымыз т.б
10)Сан атаулар:бір,екі,үш,жеті т.б
11)Есімдіктер:мен, сен,біз,ол,кім?,не? Т.б
Ереже:Тіліміздегі сөздердің көбі – қазақтың ғасырлар бойы қолданылып келе жатқан байырғы төл сөздер.
Олар ең қажетті ұғымдарды білдіреді де,жалпы халыққа бірдей түсінікті болады.Сондықтан бұл сөздер сөздік қорға жатады.
ІV.Бекіту .
1)Талдау табыс – кілті .
136 – 138 жаттығу.Сөздік қорға енетін сөздерді теріп жазыңдар.
Жыл,қасиет,сиыр,тауық,ұлу,су,жауын,егін,доңыз,қар,халық,адам.
2)”Сөзмерген” ойыны
Cөздерді атау арқылы қандай атауға жататын
айтқызу.
1.Hағашы,бөле,құда,жеңге,
2.Cөйле,күл,ойна,бар
3.Oмыртқа,жауырын,мойын
4.Aққу,қаз,арыстан,қасқыр
5.Kілем,алаша,ожау
6.Oтыз,алты,мың,тоғыз
7.Шұбат,қымыз,ірімшік,құрт
8.Ауыр,жеңіл,жылы,суық,ақ,қара
9.Жел,тас,су,ауа
10.Ешкі,қой,құлын.лақ
11.Сен,ол,біз
3)140 – жаттығу.
а)Мәнерлеп оқу.Батаны әсерлі етіп тұрған не нәрсе?
Батаның ішінен омоним,синоним,антоним бола алатын сөздерді тауып,жазу
Жас – көздің жасы,адамның жасы – омоним
Жас – кәрі – антоним
Қол – адамның қолы,қол жинау – омоним
Асау – асау ат,асау сезім – омоним
Асау – жуас – антоним
V.Қорытынды
1)”Сөз құраймыз” ойыны
“Сөздік қор”деген тіркестегі дыбыстарды пайдаланып сөз құрандар
VI.Үйге тапсырма.141 – жаттығу
VII.Бағалау. .