. 9-сынып
Сабақтың тақырыбы: Кальций және оның қосылыстары.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға кальций атомының периодтық жүйедегі орны, атом құрылысы, қосылыстары туралы түсінік беру
Дамытушылық: Оқушылардың өз бетімен ізденуін,ой-өрісін,шығармашылық икемділігін дамыту.
Тәрбиелік: Өз бетімен жұмыс жасай алатын,өзін-өзі бағалай алатын саналы, өнегелі ұрпақ тәрбиелеу
Сабақ көрнекілігі: тірек сызбалар, деңгейлік тапсырмалар, сөзжұмбақ,құпия сандар,ойын элементтері
Сабақ түрі: аралас сабақ
Сабақ типі: сұрақ-жауап,есеп шығару
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
Мұғалім әрбір оқушыдан өзінің айтқанын хормен айтуды сұрайды
- Туысым,досым,жұрағат;
- Әрбір сабақ үйрену,ұғу ұлағат;
- Әрбір ісім тірлік, тірек адамдық;
- Әрбір сөзім шындық,бірлік адалдық;
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. «Сиқырлы таяқша» ойыны. Сиқырлы таяқша сыныпта кез-келген ретте беріледі. Бір-біріне сиқырлы таяқшаны бергенде, келісілген ережені айтады
А) ІІ A топша элементтеріне қандай элементтер жатады?
Б) Соңғы төрт металл қандай металдар топшасын құрайды?
В) Бұл топшаның барлық өкілдері қандай элементтер?
Г)Топшаның барлық металдары қандай қасиет көрсетеді?
Д) Mq-Ca-Sr –Ba- Ra әлементтерінің металдық қасиеті кемиді ма ,артады ма?
2.Химиялық ребус шешу.Жаңа сабақтың тақырыбын ашу үшін оқушылар ребусті шешуі тиіс болады
,, С ,,,,, , Na ,,,, ,AI,,,,,, ,,, W ,,,, ,,,,,,, Mn In,,,, I,,
«Кальций»
3.Білім алу бекеті «Күкірт және оның қосылыстары» тақырыбы бойынша оқушыларды қатыстыра отырып, сызбанұсқа құру.Сызба бойынша жаңа материалды өз бетінше меңгеру






Алынған жаңа білімдерді жүйелей келе, оқушылар келесі тапсырмаларды орындайды.
1) Кальциий элементіне жалпы сипаттама беру (кластер құру)



2.Кальцийдің табиғи қосылытарын атау

3.Кальциий элеметінің тағамдардың құрамынды кездесуі



4 Биолгиялық маңызы




5.Деңгейлік тапсырмаларды орындау
І-деңгей
1- тапсырма. Химиялық диктант
Кальциий .... , ..... ,..... металл
Оның тығыздығы .....
Кальций - ... металл
Балқу температурасы ....
Кальций ауамен тез әрекеттесіп , .... ,.... астында сақтайды
2-тапсырма. Кестені толтыр

Химиялық таңбасы Атом құрылысы Электрондық орбитальдарда таралуы валенттілігі Тотығу дәрежесі


ІІ-деңгей
1-тапсырма. Кальцийдің мына заттармен әрекеттесуінің реакция теңдеулерін жазыңдар

сумен күкіртпен галогендермен тұздармен азотпен қышқылдармен


2-тапсырма. Сәйкестендіру тестісі

қ\с Сұрақ жауап
1 Кальцийдің сыртқы электрондық деңгейінде қанша электрон бар 29
2 Адам ағзасындағы кальцийдің мөлшері Ca3 N2
3
Кальций нитриді 1
4 Кальций оксидіндегі оттектің массалық үлесі 2
5 Басқа заттарды тазарту және құрғату үшін қолданылады CaСІ2
ІІІ-деңгей
1-тапсырма
Мына өзгерістерді жүзеге асырыңдар:
Са СаО Са(ОН)2 Са3 (РО )4
2-тапсырма 100 гр кальций карбонаты ыдырағанда бөлінген көмірқышқыл
газының көлемі
6.Сөзжұмбақ шешу

к о в а л е н т т і
а у а
с а л ғ ы р т
в о л ь ф р а м
ц е з и й
и н д и к а т о Р

л и т и й
1.Химиялық байланыс түрі 2.Тіршілік тірегі 3.Период сілтілік металдан басталып,қандай элементтерден аяқталады 4.Ең қиын балқитын металл
5. І А топша әлементі 6.Заттың түсін бояйды 7.Ең жұмсақ металл
7.Сабақты қорытындылау
8.Үйге тапсырма беру

Бәйдібек ауданы, Мыңбұлақ ауылы
«Бөген» жалпы орта мектебінің химия пәні мұғалімі
Бастарова Жанар .