. . Ақтөбе облысы Шалқар қаласы
№4 орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі
Сарина Галия Асылбековна
Дарынды оқушылармен жұмыс жасау тәжірибемнен
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында мемлекеттік саясат негізінде ең алғаш рет «Әр баланың қабілетіне қарай интеллектуалдық дамуы, жеке адамның дарындылығын таныту» сияқты өзекті мәселелер енгізіліп отырғаны белгілі. Дарынды балаларға білім беруді әр ғылымның бүгінгі дәрежесіне сәйкес жүргізу бір жағынан қоғамға талантты мамандар даярлауда тиімді болса, екінші жағынан қоғамға ерекше дарынды балалардың тек өзінің интеллектуалдық дамуын қамтамасыз етеді.
Жас жеткіншектің бойындағы табиғат берген ерекше қабілетті, дарындылықты тани білу, оның одан әрі дамуына бағыт-бағдар бере білу ерекше қиын іс.Алайда, әр баланың жеке қабілетін анықтап, оны сол бағытта жетелеу-ұстаз парызы. Баланы заманына қарай икемдеп, өз заманының озық өнегесін оның санасына сіңіре білу, оларды шығармашылық бағытта жан-жақты дамыту-бүгінгі күннің басты талабы.
Дарынды балалар қандай? Олар әр түрлі, бір-біріне ұқсамайды. Дарынды баланы байқамау мүмкін емес, көпшіліктің ортасында өзінің іс-әркетімен, бейімділігімен, қабілеттілігімен бірден көзге түседі. Дарынды баланы қалай тануға болады?
Белгілі зерттеуші Н.С.Лейтес қабілетті балалардың 3 категориясын анықтап берді:
І категория: Ой-өріс қабілеті ерте жастан байқалған оқушылар
ІІ категория: Жеке бір іс-әрекеттері мен белгілі бір мектептегі ғылым түріне қабілеттілігімен көзге түскен оқушылар
ІІІ категория: Дарындылық күш-қажырымен ерекшеленетін оқушылар

2014-2015 оқу жылында алғаш мектеп табалдырығын аттаған оқушылардың қабілетін анықтау мақсатында мектеп психологы А.Шанова Лосьева әдістемесін алды. Нәтижесінде музыкалық аймақ-2, академиялық жетістігі аймақ-1 бала анықталды.

Осы орайда, дарынды оқушылармен жұмыс жасаудағы мақсатымды айқындадым:
 Өздік ойлау жүйесі бар оқушыларға ғылыми білімді насихаттау арқылы ғылым саласына деген шығармашылық қызығушылықтарын ояту, ұлттық білім дәрежесін көтеру
Міндетім:

 Ғылым негіздерін оқуға бейімділік пен қызығушылық танытатын дарынды оқушыларды анықтау
 Оқушылардың ғылыми-зерттеу және оқу-танымдық жұмыстарын ынталандыру
 Пән бойынша теориялық білімдер мен тәжірибелік біліктілікті терең меңгеруге көмектесу
 Қазақстан Республикасының интеллектуалды әлеуетін қалыптастыруға үлес қосу

Дарынды оқушылар туралы мәлімет
№ Аты-жөні Дарындылық түрі Жетістігі Мекен-жайы
1 Жайшылықова Бегімсұлу Музыкалық аймақ Мектепішілік М.Мақатаев оқулары І орын;
Республикалық «Мына әлем тамаша» мәнерлеп оқу сайысы сертификат;
Халықаралық қашықтық олимпиадасы ІІ орын Ө. Сейітов 9\2
24-036
2 Нұрлыбекқызы Жанел Музыкалық аймақ Аудандық «Балдаурен» сайысы
Бас жүлде;
Облыстық «Балдаурен» сайысы
ІІ орын
Шойғарин 19\22
23-729
3 Қуанышбаев Асылан Академиялық аймақ Мектепішілік М.Мақатаев оқулары І орын;
Республикалық «Мына әлем тамаша» мәнерлеп оқу сайысы сертификат;
Халықаралық қашықтық олимпиадасы ІІ орын
МПС 87\2

Жұмыс жоспарына сай дарынды оқушылардың тізімі жасалып, картотекасы жасалды. Кітапханамен байланыс орнатылып, мектепішілік шығармашылық, танымдық, интеллектуалдық байқауларға қатыстырылып, нәтижелі орындармен марапатталды. Үздік туындылары бұқаралық ақпарат құралдарына ұсынылды. Аудандық, облыстық, республикалық, халықаралық сайыстарға қатыстырылды.
Нәтижесінде, сыныбымда дарынды оқушылардың қатары көбейді.
Білім алушылардың аудандық, облыстық жарыстарға қатысу негізінде
оқу жетістіктері
№ Аты-жөні Сайыс атауы Уақыты Нәтижесі
1 Әбілқайыр Мейірхан Халықаралық блиц олимпиада «Вопросита» 2015жыл ІІ орын
2 Есенжол Мадияр Халықаралық блиц олимпиада «Вопросита» 2015жыл ІІ орын
3 Арепбаева Орынша Халықаралық блиц олимпиада «Вопросита» 2015жыл ІІ орын
4 Әбуғали Мансұр Халықаралық блиц олимпиада «Вопросита» 2015жыл ІІ орын
5 Буриев Ержан Халықаралық блиц олимпиада «Вопросита» 2015жыл ІІ орын
6 Қансейітова Лунара Халықаралық блиц олимпиада «Вопросита» 2015жыл ІІ орын
7 Сиюш Данияр Халықаралық қашықтық олимпиадасы
Математика пәні бойынша 2015жыл І орын
8 Әбуғали Мансұр Халықаралық қашықтық олимпиадасы
Математика пәні бойынша 2015жыл І орын
9 Қансейітова Лунара Халықаралық қашықтық олимпиадасы
Математика пәні бойынша 2015жыл І орын
10 Әбілқайыр Мейірхан Халықаралық қашықтық олимпиадасы
Математика пәні бойынша 2015жыл І орын
11 Қуанышбаев Асылан Халықаралық қашықтық олимпиадасы
қоршаған орта пәні бойынша 2015жыл ІІ орын
12 Жайшылықова Бегімсұлу Халықаралық қашықтық олимпиадасы
қоршаған орта пәні бойынша 2015жыл ІІ орын
13 Буриев Ержан Халықаралық қашықтық олимпиадасы
қоршаған орта пәні бойынша 2015жыл ІІ орын
14 Ардагалий Ерасылан Халықаралық қашықтық олимпиадасы
математика пәні бойынша 2015жыл І орын
15 Сүеубаев Асылхан Халықаралық қашықтық олимпиадасы
қоршаған орта пәні бойынша 2015жыл ІІІ орын
16 Бөлекова Гүлнұр Халықаралық қашықтық олимпиадасы
қоршаған орта пәні бойынша 2015жыл ІІІ орын
17 Адильхан Алишер Халықаралық қашықтық олимпиадасы
математика пәні бойынша 2015жыл І орын
18 Сисенбаев Нұрлыбек Халықаралық қашықтық олимпиадасы
қоршаған орта пәні бойынша 2015жыл І орын
19 Есенжол Мадияр Халықаралық қашықтық олимпиадасы
қоршаған орта пәні бойынша 2015жыл ІІІ орын
20 Игілікова Аянат Халықаралық қашықтық олимпиадасы
математика пәні бойынша 2015жыл І орын
21 Мергенбай Фатима Халықаралық қашықтық олимпиадасы
математика пәні бойынша 2015жыл Іорын
22 Нұрлыбекқызы Жанель Аудандық «Балдаурен-2015» конкурсы 2015жыл Бас жүлде
23 Арепбаева Орынша Республикалық «Мына әлем тамаша» мәнерлеп оқу сайысы 2015жыл сертификат
24 Жайшылықова Бегімсұлу Республикалық «Мына әлем тамаша» мәнерлеп оқу сайысы 2015жыл сертификат
25 Сиюш Данияр Республикалық «Мына әлем тамаша» мәнерлеп оқу сайысы 2015жыл сертификат
26 Игілікова Аянат Республикалық «Мына әлем тамаша» мәнерлеп оқу сайысы 2015жыл сертификат
27 Нұрлыбекқызы Жанел Халықаралық қашықтық олимпиадасы 2015жыл І орын
28 Игілікова Аянат Халықаралық қашықтық олимпиадасы 2015жыл І орын
29 Есенжол Мадияр Халықаралық қашықтық олимпиадасы 2015жыл І орын
30 Қансейітова Лунара «Смурфиада» халықаралық олимпиадасы 2015жыл сертификат
[email protected] .