. Қазақ әдебиеті
7 класс
Оқу орыс тілінде жүретін мектептерге арналған
оқулық бойынша қосымша жұмыс дәптері

Құрастырған: қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
Алитурлиева Тасбике Құдайбергенқызы

1-сабақ
«Батырлар жыры»
1 тапсырма
Ауыз әдебиеті түрлерін толықтыр
Тұрмыс-салт жырлары, . . . , . . . , . . . , . . . , . . . , . . . .

2 тапсырма
Кестені толтыр, салыстыр.
ЕРТЕГІЛЕР БАТЫРЛАР ЖЫРЫ


3 тапсырма
Қазақ батырлары кімдер? Білетін батырларың туралы мәлімет жаз.
4 тапсырма
Мәтіннен синоним сөздерді теріп жаз.
5 тапсырма
Сөйлемді толықтырып жаз.
... – қазақ елінің өткен тарихындағы ең ардақты ұлдары.

2 сабақ
«Қобыланды батыр»
1 тапсырма
Жырдағы Тоқтарбай мен Аналық бәйбішеге мінездеме бер.
ТОҚТАРБАЙ АНАЛЫҚ БӘЙБІШЕ
Ол кім?
Жасы нешеде?
Қайғысы не?

2 тапсырма
Сөзжұмбақты жыр кейіпкерлерімен толықтыр.
Б
А
Т
Ы
р

3 тапсырма
Жырдан сан есімдерді теріп, жыр мазмұнына сәйкес сөйлемдер құра.

4 тапсырма
Мақалдарды толықтыр.
1. ... туса – ел ырысы, жаңбыр жауса - ... ырысы.
2. ... елі үшін туады, елі үшін өледі.
3. Батыл болмай, ... болмайсың.
5 тапсырма
Қыздың әкесі неге алтын теңге аттырып жатыр? Өз ойыңды жаз.


3 сабақ
Шешендік сөздер
1 тапсырма
Сызбаны толтыр

Шешендік сөздер

2 тапсырма
Сөйлемді аяқта.
Шешендік сөз дегеніміз ...
3 тапсырма
Кестені толтыр.Өз ойларыңды жаз.
ҚАЗІРГІ ЗАМАНДАҒЫ САЯСАТКЕРЛЕР ҚАЗАҚ ШЕШЕНДЕРІ


4 тапсырма
Шешен болу үшін не керек деп ойлайсың? Ойыңды жаз.


4 сабақ
«Дүниеде не өлмейді»
1 тапсырма
Әңгімені 2 бөлікке бөліп, ат қойыңдар.

2 тапсырма
Мына сызбаға сәйкес келетін бірнеше сөз тіркестерін теріп жаз
Сын есім + зат есім

3 тапсырма
Жиерншенің хан сұрағына берген тұжырымы сөзі қайсы? Теріп жаз.

4 тапсырма
Билер мен Жиренше шешенге мінездеме бер.


5 тапсырма
Әңгіме мазмұнына сәйкес тіл, сөз туралы мақал-мәтелдерді тауып жазыңдар.

5 сабақ
«Төле би»
1 тапсырма
«Пкірлер ағашын» толтыр

2 тапсрма
Мәтін бойынша жоспар құрып, мазмұнын айт.

3 тапсырма
Мәтіннен синоним сөздерді теріп жаз.

4 тапсырма
Қазақ билері кімдер? Оларға мінездеме бер.

5 тапсырма
Өзің төрелік айтып көрдің бе? Қандай жағдайда? Қалай?



6 сабақ
«Шоқан мен Саққұлақ шешен»
1 тапсырма
Шоқан Уәлиханов өмірі туралы мәлімет жинап, сызбаны толтыр.


2 тапсырма
Мына сөздерге түсініктеме бер
Көне , көргенді, көп, көп оқыған.
3 тапсырма
Ақыл-адамды аздырмайтын ем, Білім-таусылмайтын кен» мақалды талдап, өз өйыңды жаз.
4 тапсырма
Әңгіменің соңғы он жолын қара сөзге айналдырып жаз.

7-сабақ.
«Тапқыр жауап»
1 тапсырма
Әңгімеден синоним, антоним сөздерді теріп жаз.
2 тапсырма
Қазақтың ұлттық сусындары туралы мәлімет жазып, сызбаны толтыр.
ТҮРЛЕРІ ҚЫМЫЗ ШҰБАТ АЙРАН
Неден жасалады?
Қалай?
Қандай қасиеті бар?


3 тапсырма
Әңгіме кейіпкерлеріне мінездеме бер.
4 тапсырма
Киіз үй туралы мәлімет жина.
5 тапсырма
Құрамында «айран» және «киіз» сөздері бар мақал-мәтелдерді тауып жаз.



8 сабақ
«Не тәтті?
1 тапсырма
Мәтін бойына екі баланың сөзін сызбаға жаз.
1 БАЛА 2 БАЛА
Не тәтті?
Не жұмсақ?
Не қатты?

2 тапсырма
Мәтіннен синоним сөздерді теріп жазып, сөйлем құра.

3 тапсырма
Сен қалай ойлайсың? Өз ойыңды жаз.
4 тапсырма
Сөздермен сөйлем құра.
Сүт, қол, жүрек.
5тапсырма
«Анамның ақ сүті» деген тақырыпқа эссе жаз.

9сабақ
Жыраулар поэзиясы
1тапсырма

Сөйлемді аяқта.
Жыраулар - . . .
2тапсырма
Сызбаны толтыр

3тапсырма
«Жыр», «ел», «ой» өздеріне таайтын түбірлес өзерді жаз
Жыр жыршы
Ел
Ой
4тапсырма
Мәтіннен сызба бойынша сөз тірнектерін теріп жаз
1. Зат есім+ зат есім
2. Сын есім + зат есім

5 тапсырма
«Шығармаларын» деген сөзді сөз құрамына қарай талда


10сабақ
«Д.Бабатайұлы»
«О,Ақтан жас»
1тапсырма
«Пікірлер ағашын толтыр»

2тапсырма
Әр бөлікке ат қой

3тапсырма
Сызбаны толтыр
БЕРІЛГЕН СӨЗ АНТОНИМІ
Жарық
Қажу
Срты
Өмір
Ер
Бай

4тапырма
Соңғы шумақты қара сөзге айналдырып жаз
5тапсырма
«Ақтан жас» деген кім? Мінездеме беріп өз ойыңды жаз.

11сабақ
Сүйінбай Аронұлы
1 тапсырма
Пікірлер ағашын толтыр

2 тапсырма
Көп нүктенің орнына керекті сөзді жаз
1. Ақындардың ақыны
Айын көлдей ақылды
............................Сүйінбай
2.Менің пірім -..............
Сөз сөйлеме ..................... .
3 тапсырма
Сүйінбайға мінездеме бер
БАЛАЛЫҚ ШАҒЫ
ТАЛАНТЫ
БІР ЕРЕКШЕЛІГІ
ЕКІНШІ ЕРЕКШЕЛІГІ
АРҒЫ АТАСЫ
ЖАЛҒАСТЫРУЫЫ
АҚЫЛЫ

4 ТАПСЫРМА
Мәтінге жоспар құрып, мазмұнын айт.

12 сабақ
«Жақсы мен жаман адамның қасиеттері»
1 тапсырма
Өлеңе сүйене отырып сызбаны толтыр
ЖАҚСЫ АДАМ ЖАМАН АДАМ


2тапсырма
Сызбаны толтыр
БЕРІЛГЕН СӨЗ АНТОНИМІ
Жақы
Көр( темный человек)
Сүйкімді
Үнемі
Жаған

3 тапсырма
Ілік септігі жалғанған тіркес сөздерді тіркеп жаз

4 тапсырма
Толғауың негізгі мақсаты не?

5 тапсырма
Өз бойыңдағы жақсы және жаман қасиеттерді жаз
ЖАҚСЫ ҚАСИЕТТЕРІМ ЖАМАН ҚАСИЕТТЕРІМ


13 сабақ
Абай Құнанбаев
1 тапсырма
Күн шұғыласын толтыр

2 тапсырма
Сызбаны толтыр.
Абай шығармалары: , , ,
3 тапсырма
Сөйлемді аяқта
. . . . ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиетінің бас ақыны
4 тапсырма
«Абайға ұқсағым келеді» тақырыбына шағын эссе жаз.

14 сабақ
Отыз сегізінші сөз
1 тапсырма
Мәтін мазмұнына сай тақырып қой.
2 тапсырма
Сызбаны толтыр
Күллі адам баласын қор қылатын


3 тапсырма
Мәтінде аталған адамның қасиеттерін екіқатарға бөліп жаз.
ЖАҚСЫ АСИЕТ ЖАМАН ҚАСИЕТ
1. Дос көбейту
2.
3.
4.

1. Мақтаншақ
2.
3. 4. 5.

4тапсырма
«Еріншектік – күллі дүниедегі өнердің дұшпаны» деген Абай өзін қалай түсінесің? Өз ойыңдыж аз.



15 сабақ
Сұлтанмахмұт Тоайғыров
1 тасырма
Сызбаны толтыр


2 тапсырма
Ұйқасын тап
Шығамын тірі болсам......
Жүрмеймін бұл жиһанда.....

3 тапсырма
Өлеңнен антоним сөздерді теріп жаз.

4 тапсырма
«Шығамын тірі болсам.... » өз ойыңды жаз.

16 сабақ
Жамбыл Жабаев
1 тапсырма
Күн шұғыласын толтыр


2 тапсырма
Сызбаны толтыр
Жамбыл жырлаған дастандар Жамбыл өлеңдерінің тақырыбы «Ленинградтық өренім» өлеңінің аудармалары



3 тапсырма
Сөйлемді аяқта
1. .....көзі тірісінде –ақ «халық поэзиясының алыбы» атанған
2. Жамбылдың есімі ...... кеңінен мәлім.
3. Ол .... өмір сүрді
4.Ақынның ерлікті жырлайтын өлеңдерінің бірі-

17 сабақ
Ленинградтық өренім
1 тапсырма
Өлең бөліктеріне жеке-жеке ат қой.

2 тапсырма
Жалқы есімді теріп жаз.

3 тапсырма
Өлеңнің бірінші бөлігі бойынша Ленинград қаласын суреттеп жаз.

4 тапсырма
Соңғы төрт жолды көшіріп жазып, мәнін түсіндіріңдер.

18 сабақ.
А. Байтұрсынов «Егіннің бастары»
1 тапсырма
Сызбаны толтыр.

2 тапсырма
Сөйлемдерді аяқта
1.Ахмет Байтұрсынов – қазақтың көрнекті ғалымы...
2.Ол ұлттың қамын ойлаған...
3. Оның өлеңдері....
4. Ахметтің соңында қалдырған рухани мұралары...

3 тапсырма
Сызбаны толтыр: Өлеңнен не түсіндің?
ЖАЛҒЫЗ БИДАЙ КӨП БИДАЙ
Көкке неге қарайды Неге бастары салбырап тұр?

4 тапсырма
Соңғы шумақты оқып түсінгеніңді жаз
5 тапсырма
Тәкәпарлық және кішіпейілдік туралы өз ойыңды жаз

19 сабақ
Ж.Аймауытов «Әнші» І бөлім

1 тапсырма
Күн шұғыласын толтыр


2 тапсырма
Мәтінге жоспар құр

3 тапсырма
Әңгімедегі жалқы есімдерді теріп түсіндірме бар
Мысалы. Жеті шатыр – қала атауы
4 тапсырма
Әңгімедегі қос сөздерді теріп жаз

20 сабақ
Әнші ІІ бөлім
1 тапсырма
Сызбаны толтыр
Науырыз мейрамы мен әңгімедегі жастардың наурызға қалай дайындалғанын жаз
НАУРЫЗ МЕЙРАМЫНЫҢ ӨТІЛУІ ҚАЗАҚ ШӘКІРТІНІҢ МЕЙРАМЫ



2 тапсырма
Әмірқанға мінездеме беріңдер

3 тапсырма
Әмірқанның ән айтқандағы бейнесін мәтіннен тауып, жазып ал.

4 тапсырма
Синоним сөздерді теріп жаз.

5 тапсырма
«Әншілік өнер» тақырыбына эссе жаз.

21 сабақ
Мағжан Жұмабаев «Қарағым»
1 тапсырма
Мағжан өмірі туралы мәліметтерді теріп, сызбаны толтыр.

2 тапсырма
Ақынға ұнайтын және ұнамайтын әрекеттерді екі бөлек жаз
АҚЫНҒА ҰНАЙТЫН ӘРЕКЕТТЕР АҚЫНҒА ҰНАМАЙТЫН ӘРЕКЕТТЕР

3 тапсырма
Өлеңді А.Құнанбаев «Ғылым таппай мақтанба», Ы.Алтынсарин «Кел балалар оқылық» өлеңімен салыстыр.
МАҒЖАН ЖҰМАБАЕВ «ҚАРАҒЫМ» АБАЙ ҚҰНАНБАЕВ «ҒЫЛЫМ ТАППАЙ МАҚТАНБА» Ы.АЛТЫНСАРИН «КЕЛ БАЛАЛАР ОҚЫЛЫҚ»



4 тапсырма
Ақын балаларға қандай ақыл берді?
5 тапсырма
Өлең мәтінін қара сөзбен жаз

22 сабақ
Б.Майлин «Айт күндері»
1 тапсырма
Әңгіме авторы туралы мәлімет жинап күн шұғыласын толтыр

2 тапсырма
Мәтінде қандай мереке туралы айтылған?
Оның маңызы қандай екенін жаз.
3 тапсырма
Мәтіндегі тірек сөздердің синонимін тап
СӨЗДЕР СИНОНИМ
Хас
Бәрі
Кәрі-құртаң
Кісі
Дәуір

4 тапсырма
Мәтінде тілек сөзді теріп жаз

5 тапсырма
«Бейімбет» деген сөзге сөзжұмбақ не ребус құрастыр.

23 сабақ
М.Әуезов «Көксерек» І бөлім
1 тапсырма
Әңгіменің негізгі тақырыбы, идеясы не?

2 тапсырма
Үлкендердің Көксеректі жақтауының себебі неде?

3 тапсырма
Көксеректің қасқыр екенін дәлелдейтін сөйлемдерді теріп жаз

4 тапсырма
Әңгіме авторы туралы мәлімет жинап жаз

5 тапсырма
Өзіңе ұнайтын жануардың суретін салып сууретте.

24 сабақ
«Көксерек» ІІ бөлім
1 тапсырма
Екі мәтіндегі ауыл адамдарының айтқан сөздерін салыстыр
І мәтіндегі ауыл адамдарының айтқаны ІІ мәтіндегі ауыл адамдарының айтқаны

2 тапсырма
Көксерек пен ауыл иттерін салыстыр

3 тапсырма
Төменде берілген сөздерге синоним жаз
Қос,суық, жасыру, ас, жақын, өре, көнбесі, жүрі, кәрі

4 тапсырма
Егер Құрмаштың орнында болсаң не істер едің?

25 сабақ
Ғ.Мүсірепов «Автобиографиялық әңгіме»
1 тапсырма
Күн шұғыласын толтыр


2 тапсырма
Әңгіме авторы қашан дүниеге келген?
Ол күні не болыпты?

3 тапсырма
«Ауыл мектебі» қандай болған? Сипаттап жаз.

4 тапсырма
Сол кездегі мектеп пен қазіргі мектепті салыстыр.
АУЫЛ МЕКТЕБІ ҰҚСАСТЫҒЫ ҚАЗІРГІ МЕКТЕП



5 тапсырма
«Мектеп және оқушы» тақырыбына шағын шығарма жаз.

26 сабақ
М.Мағауин «Бір атаның балалары»
1 тапсырма
Әңгіменің не туралы екенін қысқаша баяндап жаз

2 тапсырма
Әңгімеде қандай ұлт өкілдерінің балалары бар? Елімізде тағы қандай ұлт өкілдері тұратынын баянда.

3 тапсырма
Әңгімедегі кейіпкерлерге жеке-жеке мінездеме бер

4 тапсырма
Ахмет пен Дәуренбектің ұрысқандарын қалай түсінесің? Өзіңді Дәуренбектің орнына қойып өз ойыңды жаз.

5 тапсырма
Мұндай жағдай қазіргі заманда барма?

27 сабақ
Зигфрид Ахметұлы
1 тапсырма
Ұлттық ойындардың атауын атап түсіндіріп бер.


2 тапсырма
Мәтіннен қос сөздерді теріп олардан сөйлем құра

3 тапсырма
«Жамиғат той көрмегелі екі-үш жыл болды...» дегенді қалай түсінесің? Ойыңды жаз.

4 тапсырма
Сызбаны толтыр
ТОЙДА ӘЙЕЛДЕР НЕМЕН АЙНАЛЫСЫП ЖАТЫР ЕРКЕКТЕР НЕМЕН АЙНАЛЫСЫП ЖАТЫР БАЛАЛАР НЕМЕН АЙНАЛЫСЫП ЖАТЫР



28 сабақ
Қ.Мырза Әли «Жеті»
1 тапсырма
Күн шұғыласын толтыр


2 тапсырма
Жеті санына байланысты ұғымдар жаз. Мысалы: Жеті ата

3 тапсырма
Құрамында жеті саны бар жер-су аттарын жаз.

4тапсырма
Соңғы шумақты қара сөзбен жаз.

5 тапсырма
Өзің киелі санайтын сан бар ма? Не себепті? Өз ойыңды жаз.

Тест сұрақтары.
1. «Халық поэзиясының алыбы» атанған ақын.
а)Жамбыл
ә)Сәкен
б) Абай
в) Сүйінбай
2. «Жеті» өлеңінің авторы
а) Ж.Аймауытов
ә) І.Жансүгіров
б) Қ.Мырза Әли
в) М.Мағауин
3.Көксеректі асыраған бала
а) Ахмет
ә) Құрмаш
б) Жұмаш
в) Нартай
4. Немәс баласы туралы Әңгіме қалай аталады.
а) «Бір атаның балалары»
ә) «Автобиографиялық әңгіме»
б) «Жеті»
в) «Егіннің бастыр»
5. Ахмет Байтұрсынұлының шығармасы.
а) «Қарағым»
ә) «Ленинградтық өренім»
б) «Жеті»
в) «Егіннің бастары»
6. «Күнді алуға бел буған» ақын кім?
а) С.Сейфулин
ә) С.Торайғыров
б) Қ.Мырза Әли
в) М.Жұмабаев
7. Діни мейрам туралы әңгіме
а) «Айт күндері»
ә) «Әнші»
б) «Көксерек»
в) «Автобиографиялық әңгіме»
8. Зигфрид Фольфгаг Вагнерді асырап алған кім?
а) Дәуренбек
ә) Берден брагадир
б) Ахмет ақсақал
в) орақшы Тілеубай
9. «Қарағым, оқу оқы, босқа жүрме!
Ойынға, құр қаларсың, көңіл бөлме »
а) Ж.Жабаев
ә) М.Жұмабаев
б) А. Байтұрсынұлы
в) С.Сейфуллин
10. «Автобиографиялық әңгіменің» авторы кім?
а)М.Мағауин
ә)М.Әуезов
б)Ғ.Мүсірепов
в)Б.Майлин
11. М.Әуезовтың шығармасы
а) «Жеті»
ә) «Айт күндері»
б) «Әнші»
в) «Көксерек»
12. «Айт күндер»і әңгімесінің авторы
а) Б.Майлин
ә) М.Әуезов
б) С.Сейфулин
в) Ғ.Мүсірепов
13. «Домбыра» атты өлеңдер жинағын шығарған ақын
а)Ж.Жабаев
ә) С.Сейфулин
б) Қ.Мырза Әли
в) А.Байтұрсынұлы.
14. Әмірқан қай әңгіменің кейіпкері
а) «Көксерек»
ә) «Айт күндері»
б) «Әнші»
в) «Егіннің бастары»
15. Ерлікті жырлап, жауынгерлерге күш берген өлең қандай?
а) «Ленинградтық өренім»
ә) «Қарағым»
б) «Жеті»
в) «Шығамын тірі болсам адам болып»
16. «Адасқан өмір», «Кедей» поэмаларының авторы кім?
а) С. Сейфуллин
ә) С.Торайғыров
б) І.Жансүгіров
в) Б.Майлин
17. Қазақтың ұлы ақыны кім?
а)А.Құнанбаев
ә) Ж.Жабаев
б) С.Аронұлы
в) С.Торайғыров
18. «Жақсы мен жаман адамның қасиеттері» өлеңінің авторы
а) А.Құнанбаев
ә) С. Сейфуллин
б) Б.Майлин
в) С.Аронұлы
19. «...Күллі адам баласын қор қылатын үш нәрсе бар.Әуелі- надандық, екінші- еріншектік, үшінші- залымдық деп білесің...» Кімнің шығармасы?
а) М.Әуезов «Көксерек»
ә) Б.Майлин «Айт күндері»
б)Ж.Аймауытов «Әнші»
в)А.Құнанбаев «Отыз сегізінші сөз»
20. «Ақбілек», «Қартқожа» атты романдарының авторы
а) М.Әуезов
ә) Қ.Мырза Әли
б) Ж.Аймауытов
в) А.Байтұрсынұлы. .