. Карточка№1
Тақырып: Құрама сандарды жай көбейткіштерге жіктеу

Құрама сандарды тек қана жай сандар көбейтіндісі түрінде жазуды жай көбейткіштерге жіктеу деп атайды.

Мысалы: 18=2*3*3, 24=2*2*2*3

Құрама сандарды жіктеудің 1 тәсілі
«Графтар» тәсілі
124

4 31

2 2


124=2*2*31 Берілген құрама сан екі көбейткіштің көбейтіндісі түрінде «графтардың» ұшына жазылады.

Егер көбейткіштердің ішінде құрама сан болса, ол тағы да екі санның көбейтіндісі түрінде жазылады.

Әрі қарай сандар көбейтінді түрінде жазылмаса – жіктеу аяқталды.

Нәтижесінде шыққан жай сандарды көбейтінді түрінде жазсақ - берілген сан жай көбейткіштерге жіктелді деп санаймыз.

Тапсырма
Берілген санды жай көбейткіштерге жікте:
225


Карточка№2
Тақырып: Құрама сандарды жай көбейткіштерге жіктеу

Құрама сандарды тек қана жай сандар көбейтіндісі түрінде жазуды жай көбейткіштерге жіктеу деп атайды.

Мысалы: 18=2*3*3, 24=2*2*2*3

Құрама сандарды жіктеудің 2 тәсілі
«Баған» тәсілі

135 3 135:3=45
45 3 45:3=15
15 3 15:3=5
5 5 5:5=1
1

135=3*3*3*5

1) Берілген құрама сан жазылып, жанына вертикаль сызық сызылады.
2) Берілген құрама санның ең кіші жай бөлгіші табылып вертикаль сызықтың оң жағына жазылады.
3) Вертикаль сызықтың сол жағына, берілген санның астына, әрбір реттегі бөлудің нәтижелері жазылады.
4) Нәтижесінде 1 саны шықса - жіктеу аяқталады!
5) Нәтижесінде шыққан жай сандарды көбейтінді түрінде жазсақ - берілген сан жай көбейткіштерге жіктелді деп санаймыз.

Тапсырма
Берілген санды жай көбейткіштерге жікте:
125


Үлгі: 24=2*2*2*3

4 6

2 2 2 3
Келесі сандарды үлгі бойынша жікте:
48, 45, 100
Үлгі: 24=2*2*2*3

4 6

2 2 2 3
Келесі сандарды үлгі бойынша жікте:
18, 42, 84

Үлгі: 24=2*2*2*3

4 6

2 2 2 3
Келесі сандарды үлгі бойынша жікте:
32, 40, 75
Үлгі: 24=2*2*2*3

4 6

2 2 2 3
Келесі сандарды үлгі бойынша жікте:
45, 60, 110

Үлгі: 24=2*2*2*3

4 6

2 2 2 3
Келесі сандарды үлгі бойынша жікте:
35, 44, 84
Үлгі: 24=2*2*2*3

4 6

2 2 2 3
Келесі сандарды үлгі бойынша жікте:
24, 64, 100

Үлгі: 24=2*2*2*3

4 6

2 2 2 3
Келесі сандарды үлгі бойынша жікте:
16, 32, 42
Үлгі: 24=2*2*2*3

4 6

2 2 2 3
Келесі сандарды үлгі бойынша жікте:
28, 49, 56



Рефлексия.
Тест.
1. Қандай сандар жай деп аталады?
А) 0- ден 9 –ға дейінгі С) 1-ге және өзіне ғана бөлінетін натурал сандар
В) Екіден артық бөлгіштері бар натурал сандар D) 1 саны
2. Құрама сандар -
А) 0- ден 9 –ға дейінгі цифрлар С) 1-ге және өзіне ғана бөлінетін натурал сандар
В) Екіден артық бөлгіштері бар натурал сандар D) 1 саны
3. Санды жай көбейткішке жіктеу дегеніміз не?
А) кез келген екі санның көбейтіндісі түрінде жазу С) жай сандардың бөліндісі түрінде жазу
В) бір санды қосынды түрінде жазу D) жай сандардың көбейтіндісі түрінде жазу
4. 24 санының жай көбейткіштерге дұрыс жіктелуін тап:
А) 24=2*12 С) 24=2*2*2*3
В) 24=3*4*2 D) 24=2*2*6

Рефлексия. Тест.
1. Қандай сандар жай деп аталады?
А) 0- ден 9 –ға дейінгі С) 1-ге және өзіне ғана бөлінетін натурал сандар
В) Екіден артық бөлгіштері бар натурал сандар D) 1 саны
2. Құрама сандар -
А) 0- ден 9 –ға дейінгі цифрлар С) 1-ге және өзіне ғана бөлінетін натурал сандар
В) Екіден артық бөлгіштері бар натурал сандар D) 1 саны
3. Санды жай көбейткішке жіктеу дегеніміз не?
А) кез келген екі санның көбейтіндісі түрінде жазу С) жай сандардың бөліндісі түрінде жазу
В) бір санды қосынды түрінде жазу D) жай сандардың көбейтіндісі түрінде жазу
4. 24 санының жай көбейткіштерге дұрыс жіктелуін тап:
А) 24=2*12 С) 24=2*2*2*3
В) 24=3*4*2 D) 24=2*2*6

I. Тест кілті
1. С)
2. В)
3. D)
4. C)

II. 1 – в)
2 – а)
3 – д)
4 – е)
5 – г)
6 – б) .